Αίμα στα κόπρανα (Μαύρα κόπρανα)

Αίμα στα κόπρανα: Με ποιες μορφές παρουσιάζεται;

Το αίμα στα κόπρανα δυνατόν να εμφανισθεί με τις εξής μορφές:

Στο χαρτί της τουαλέτας (χαρτί υγείας) στο σκούπισμα μετά την κένωση ως ζωηρό κόκκινο αίμα
Στην τουαλέτα μετά την αφόδευση ως ζωηρό κόκκινο αίμα
Στην επιφάνεια ή μέσα στα κόπρανα
Με ή χωρίς βλέννα
Με ή χωρίς πόνο
Με ή χωρίς διάρροια

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι αιματηρές κενώσεις έχουν χρώμα μαύρο σαν πίσσα (μέλαινα κένωση), είναι ιδιαίτερα δύσοσμες, ασχημάτιστες και τα κόπρανα κολλάνε στη λεκάνη της τουαλέτας. Τα μαύρα κόπρανα σαν πίσσα συνήθως υποδηλώνουν αιμορραγία από το ανώτερο πεπτικό και πρόκειται για επείγουσα κατάσταση στην οποία ο ασθενής χρήζει εισαγωγής σε κλινική ή νοσοκομείο.

Σε περίπτωση αιμορραγίας από το ανώτερο πεπτικό (οισοφάγο, στομάχι, δωδεκαδάκτυλο), η αιμοσφαιρίνη του αίματος διασπάται από τα μικρόβια του εντέρου σε διάστημα πάνω από 14 ώρες, και παίρνει μαύρο χρώμα, χρωματίζοντας τα κόπρανα μαύρα.

Εάν η αιμορραγία είναι κάτω από το δωδεκαδάκτυλο (μετά τον σύνδεσμο Treitz), τότε η αιμοσφαιρίνη δεν παραμένει μέσα στο έντερο για πολλές ώρες ώστε να χρωματίσει τα κόπρανα μαύρα. Στην περίπτωση αυτή τα κόπρανα έχουν χρώμα βυσσινί, ή, αν η αιμορραγία είναι ακόμη πιο χαμηλά, μπορούμε να δούμε κόκκινα κόπρανα (από το κόκκινο αίμα).

Στην παρακάτω Εικόνα φαίνονται οι 3 διαφορετικές αποχρώσεις των κοπράνων που περιέχουν αίμα στις ώρες 5, 6 και 7 του ρολογιού (ζωηρό ερυθρό, βυσσινόχρωα, μαύρα κόπρανα, αντίστοιχα).

Τι προκαλεί την παρουσία αίματος στα κόπρανα;

Οι 2 πιο συχνές αιτίες παρουσίας ζωηρού κόκκινου αίματος στα κόπρανα συνήθως δεν είναι σοβαρές:

Αιμορροΐδες, δηλαδή διάταση των αιμοφόρων αγγείων του πρωκτού. Συνοδεύονται από πόνο ή φαγούρα.
Ραγάδες πρωκτού, δηλαδή σχίσιμο του δέρματος του πρωκτού.

Ορισμένες φορές όμως η παρουσία αίματος στα κόπρανα δυνατόν να οφείλεται σε σοβαρότερη αιτία που πρέπει να αποκλεισθεί (καρκίνος, φλεγμονή, ή άλλα προβλήματα του πεπτικού συστήματος).

Αίτια αιμορραγίας από το ανώτερο πεπτικό (μαύρα κόπρανα):

Αιμορραγία οισοφάγου

Κιρσοί οισοφάγου
Οισοφαγίτιδα
Καρκίνος οισοφάγου
Έλκος οισοφάγου
Mallory-Weiss

Αιμορραγία στομάχου

Αιμορραγία δωδεκαδακτύλου

Έλκος δωδεκαδακτύλου
Αγγειοδυσπλασίες (αορτο-εντερικά συρίγγια)
Αιμορραγία από παγκρεατικό πόρο
Αιμοχολία (αιμορραγία από χοληφόρα)
Σύνδρομο άνω μεσεντερίου αρτηρίας

Αίτια αιμορραγίας από το κατώτερο πεπτικό (κόκκινα ή βυσσινί κόπρανα):

Αιμορροΐδες
Ραγάδες
Ξένα σώματα στο ορθό
Ελκώδης κολίτιδα
Νόσος του Crohn
Ψευδομεμβρανώδης κολίτιδα
Λοιμώδης κολίτιδα (Κολοβακτηρίδιο O157:H7, Σιγκέλλα, Σαλμονέλλα, Καμπυλοβακτηρίδιο)
Ισχαιμική κολίτιδα
Μετακτινική κολίτιδα
Εκκολπώματα
Πολύποδες παχέος εντέρου
Καρκίνος παχέος εντέρου
Αγγειοδυσπλασίες
Αιμορραγική διάθεση

Τι άλλα συμπτώματα να προσέξω;

Τα παρακάτω συμπτώματα ενδεχομένως να κρύβουν κάτι σοβαρότερο:

Φαγούρα ή πόνος στον πρωκτό
Αίσθημα σχισίματος ή καψίματος κατά την αφόδευση
Πυρετός, απώλεια βάρους, έντονη εφίδρωση την νύχτα
Διάρροια
Τεινεσμός (δηλαδή όταν νιώθετε ότι θέλετε να αφοδεύσετε αλλά δεν μπορείτε)
Πόνος στην κοιλιά
Μαύρες ή σκούρες κόκκινες (βυσσινί) κενώσεις (μαύρα κόπρανα)
Εναλλαγή κενώσεων (σκληρές-υδαρείς)
Αιμορραγία που διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα ή υποτροπιάζει

Πότε θα πρέπει να απευθυνθώ σε γαστρεντερολόγο;

Θα πρέπει οπωσδήποτε να απευθύνεστε στον γαστρεντερολόγο σε ΟΛΕΣ τις περιπτώσεις που αντιληφθείτε αίμα στα κόπρανα (μαύρα σαν πίσσα, βυσσινί ή κόκκινα κόπρανα).

Υπάρχουν ειδικές εξετάσεις;

Ο γαστρεντερολόγος σας θα κρίνει εάν χρειάζονται ειδικές εξετάσεις, αφού λάβει καλό ιστορικό και σας εξετάσει κλινικά. Ενδεχομένως να απαιτηθούν ειδικές εξετάσεις όπως δακτυλική εξέταση του ορθού, ορθοσκόπηση, γαστροσκόπηση ή κολοσκόπηση (κολονοσκόπηση).

Στην γαστροσκόπηση, θα σας χορηγηθεί φάρμακο (βαθιά καταστολή ή απλή μέθη) για να κοιμηθείτε ή να χαλαρώσετε. Στη συνέχεια, ο γαστρεντερολόγος-ενδοσκόπος θα εισαγάγει ένα λεπτό, εύκαμπτο σωλήνα στο στόμα σας και θα τον προωθήσει στον οισοφάγο, το στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο (το πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου). Ο σωλήνας διαθέτει κάμερα που συνδέεται με οθόνη ώστε να γίνει έλεγχος στο στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο για πιθανά έλκη. Ο γαστρεντερολόγος έχει την δυνατότητα κατά την γαστροσκόπηση να λάβει βιοψίες από το στομάχι ώστε να γίνει στην συνέχεια έλεγχος από τον παθολογοανατόμο εάν υπάρχουν βακτήρια του τύπου του Ελικοβακτηριδίου του πυλωρού (Helicobacter pylori).

Εφόσον απαιτηθεί κολοσκόπηση (ή κολονοσκόπηση), θα σας χορηγηθεί ενδοφλεβίως φάρμακο (βαθιά καταστολή ή απλή μέθη) για να σας βοηθήσει να κοιμηθείτε ή να χαλαρώσετε. Στη συνέχεια, ο γαστρεντερολόγος-ενδοσκόπος θα εισαγάγει ένα λεπτό, εύκαμπτο σωλήνα στον πρωκτό σας και θα τον προωθήσει έως το τελικό τμήμα του παχέος εντέρου που λέγεται τυφλό (δεξιά κάτω κοιλιά). Ο σωλήνας διαθέτει κάμερα που συνδέεται σε οθόνη ώστε να γίνει έλεγχος στο εσωτερικό του παχέος εντέρου σας που θα εντοπίσει την εστία της αιμορραγίας.

Πώς θα σταματήσει η αιμορραγία;

Η θεραπεία της αιμορραγίας εξαρτάται από την αιτία που την προκαλεί και αν πρόκειται για αιμορραγία από το ανώτερο ή το κατώτερο πεπτικό. Εάν πρόκειται για αιμορροΐδες, υπάρχουν αλοιφές και χάπια που ελέγχουν τον πόνο, την αιμορραγία και την φαγούρα. Εάν πρόκειται για κάτι σοβαρότερο, ο γαστρεντερολόγος σας θα σας δώσει πληροφορίες τι πρέπει να κάνετε.

Πώς προλαμβάνεται η αιμορραγία του πεπτικού;

Εάν πρόκειται για το ανώτερο πεπτικό αποφύγετε να λάβετε ασπιρίνη και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα χωρίς συνταγή γιατρού. Η εκρίζωση του Ελικοβακτηριδίου του πυλωρού μειώνει τις πιθανότητες αιμορραγίας.

Σε ότι αφορά το κατώτερο πεπτικό, αν έχετε αιμορροΐδες ή ραγάδες στον πρωκτό, μπορείτε να μειώσετε τις πιθανότητες να κάνετε αιματηρές κενώσεις πίνοντας πολύ νερό και καταναλώνοντας τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως φρούτα, λαχανικά και δημητριακά (All Bran και Bran flakes) ώστε να βελτιώσετε τη δυσκοιλιότητα. Δείτε το σχετικό άρθρο στο peptiko.gr

Ορισμένες τροφές όπως τα παντζάρια ή τα μύρτιλα (blueberries) χρωματίζουν τα κόπρανα βυσσινί, το κόκκινο κρασί περιέχει ταννίνες δηλαδή χρωστικές που ενδεχομένως να χρωματίσουν σε κάποιους ανθρώπους τα κόπρανα πιο σκούρα ή μαύρα, ενώ η λήψη συμπληρώματος σιδήρου και βισμουθίου από το στόμα χρωματίζει τα κόπρανα μαύρα. Η αντιβίωση δεν χρωματίζει μαύρα τα κόπρανα.

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, το χρώμα των κοπράνων επανέρχεται στο φυσιολογικό μετά από λίγες (1-2) ημέρες από την κατανάλωση των τροφών ή των σκευασμάτων που αναφέρθηκαν. Παθολογικό χρώμα κοπράνων που επιμένει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα θα πρέπει να το ελέγξει ο γαστρεντερολόγος με δακτυλική εξέταση ορθού και πιθανόν και με γαστροσκόπηση ή κολονοσκόπηση.