Τι είναι οι ραγάδες πρωκτού;
Η ραγάδα πρωκτού είναι ένα σχίσιμο (σχάση) στο δέρμα του πρωκτού, δηλαδή του τελικού (άπω) τμήματος του παχέος εντέρου όπου καταλήγουν τα κόπρανα. Οι ραγάδες του πρωκτού προκαλούν πόνο, ειδικά κατά τη διάρκεια της κένωσης του εντέρου. Ο σφιγκτήρας του πρωκτού που συγκρατεί τα κόπρανα συσπάται έντονα όταν υπάρχει πληγή στον πρωκτό προκαλώντας μεγαλύτερη βλάβη στην περιοχή της ραγάδας. Οι ραγάδες στον πρωκτό απασχολούν όλες τις ηλικίες αλλά είναι συχνότερες σε μωρά και μεσήλικες.
Ποια αίτια προκαλούν ραγάδες στον πρωκτό;
Συνήθη αίτια που προκαλούν ραγάδες στον πρωκτό είναι τα εξής:
- Μεγάλα ή σκληρά κόπρανα
- Δυσκοιλιότητα και έντονη προσπάθεια κατά την κένωση του εντέρου
- Χρόνια διάρροια
- Σεξουαλική επαφή
- Εγκυμοσύνη (δημιουργούνται κατά τον φυσιολογικό τοκετό)
Λιγότερο συνήθη αίτια που προκαλούν ραγάδες στον πρωκτό είναι τα εξής:
- Νόσος του Crohn ή ελκώδης κολίτιδα (φλεγμονώδης νόσος του εντέρου)
- Καρκίνος πρωκτού
- HIV
- Φυματίωση
- Σύφιλη
Ποια είναι τα συμπτώματα της πρωκτικής ραγάδας;
Οι περισσότεροι ασθενείς με ραγάδα στον πρωκτό νιώθουν διαξιφιστικό πόνο ή κάψιμο κατά την κένωση του εντέρου, που δυνατόν να διαρκέσουν για ώρες. Πιθανόν να υπάρχει αιμορραγία από το ορθό μετά την κένωση, ή να διαπιστωθεί αίμα ζωηρό ερυθρό στο χαρτί τουαλέτας ή πάνω στα κόπρανα. Ορισμένοι ασθενείς νιώθουν φαγούρα (κνησμό) ή ερεθισμό γύρω από τον πρωκτό.
Θα πρέπει να ζητήσω βοήθεια από γαστρεντερολόγο;
Ναι. Σε κάθε περίπτωση που διαπιστώνετε αίμα στα κόπρανα θα πρέπει να ενημερώνετε τον γαστρεντερολόγο σας.
Υπάρχουν ειδικές εξετάσεις;
Ο γαστρεντερολόγος θα ελέγξει αρχικώς την περιοχή του πρωκτού για να διαπιστώσει την έκταση του προβλήματος. Σε περίπτωση αιμορραγίας, ο γαστρεντερολόγος πιθανόν να σας συστήσει να κάνετε κολονοσκόπηση, δηλαδή ενδοσκοπικό έλεγχο του εσωτερικού τοιχώματος του παχέος εντέρου με εύκαμπτο όργανο. Οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (νόσος του Crohn και ελκώδης κολίτιδα) ενδεχομένως να ευθύνονται για τις ραγάδες του πρωκτού, οπότε πιθανόν να χρειάζεται να αποκλεισθεί αυτό το ενδεχόμενο με την κολονοσκόπηση όλου του εντέρου.
Τι επιπλοκές μπορεί να συμβούν;
Οι επιπλοκές των ραγάδων πρωκτού περιλαμβάνουν τα εξής:
- Αποτυχία επούλωσης. Η ραγάδα πρωκτού που δεν επουλώνεται εντός 8 εβδομάδων θεωρείται χρόνια ραγάδα και ενδεχομένως χρειάζεται πιο ριζική θεραπεία
- Υποτροπή. Εάν η ραγάδα στον πρωκτό επουλώθηκε, υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος να υποτροπιάσει ξανά
- Επέκταση της πληγής (σχάσης) στους παρακείμενους μυς. Η ραγάδα πρωκτού μπορεί να επεκταθεί στον εσωτερικό σφιγκτήρα του πρωκτού (που κρατάει το στόμιο του πρωκτού κλειστό). Στην περίπτωση αυτή, η επούλωση της ραγάδας είναι πολύ πιο δύσκολη. Η ραγάδα του πρωκτού που δεν επουλώνεται προκαλεί συνεχή πόνο που πιθανόν να χρειασθεί φαρμακευτική αγωγή ή και χειρουργείο με σκοπό την εξάλειψη του πόνου και την αποκατάσταση ή την επούλωση της ραγάδας.
Πώς μπορώ να βοηθήσω την επούλωση της ραγάδας μου;
Μπορείτε να:
- Καταναλώνετε περισσότερες φυτικές ίνες, ώστε να είναι μαλακότερα τα κόπρανά σας, ειδικά αν πάσχετε από δυσκοιλιότητα (δείτε το σχετικό άρθρο στο peptiko.gr).
- Ο γαστρεντερολόγος πιθανόν να σας συστήσει να πάρετε κάποιο υπακτικό φάρμακο που θα κάνει μαλακότερες τις κενώσεις σας. Ζητήστε όμως πληροφορίες από τον γαστρεντερολόγο σας ποιο σκεύασμα επιτρέπεται να πάρετε.
- Τοποθετήσετε τους γλουτούς σας σε λίγο χλιαρό νερό 2 έως 3 φορές την ημέρα για 10 έως 15 λεπτά. Μην προσθέτετε σαπούνι, αφρόλουτρο, ή οτιδήποτε άλλο στο νερό. Το χλιαρό νερό δυνατόν να ανακουφίσει τον πόνο και να χαλαρώσει τη σύσπαση του πρωκτικού σφιγκτήρα.
Πώς αντιμετωπίζονται οι ραγάδες του πρωκτού;
Εκτός από τα μέτρα που αναφέρονται παραπάνω και τα οποία μπορείτε να τα λάβετε από μόνοι σας, ο γαστρεντερολόγος ενδέχεται να σας συνταγογραφήσει κάποια κρέμα με νιτρογλυκερίνη που καταπραΰνει τον πόνο και επουλώνει την πληγή. Η πλειονότητα των περιπτώσεων βελτιώνεται με συντηρητική θεραπεία.
Σε ανθεκτικές περιπτώσεις, έχουν χρησιμοποιηθεί ως θεραπεία των ραγάδων η χορήγηση αλλαντικής (βοτουλινικής) τοξίνης (BoTox) με σκοπό τη χαλάρωση του σφιγκτήρα του πρωκτού και η χειρουργική αντιμετώπιση με τομή του σφιγκτήρα του πρωκτού ώστε να χαλαρώσει (ως έσχατη λύση όμως, επειδή δυνατόν να προκαλέσει μόνιμο πρόβλημα ακράτειας κοπράνων).