Γαστροσκόπηση: Πότε και πώς γίνεται! (βίντεο)

5 ΛΕΠΤΑ

Τι είναι η γαστροσκόπηση;

Η γαστροσκόπηση είναι η ενδοσκοπική εξέταση που επιτρέπει τον έλεγχο του εσωτερικού βλεννογόνου του ανωτέρου πεπτικού συστήματος. Το ανώτερο πεπτικό σύστημα περιλαμβάνει τον οισοφάγο (δηλαδή έναν σωλήνα μεταξύ του στόματος και του στομάχου), το στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο (δηλαδή το πρώτο μέρος του λεπτού εντέρου).

Πότε γίνεται η γαστροσκόπηση;

Η γαστροσκόπηση διακρίνεται σε διαγνωστική και θεραπευτική. Οι ενδείξεις και οι αντενδείξεις της γαστροσκόπησης είναι οι εξής:

Ενδείξεις γαστροσκόπησης
Διαγνωστική

  1. Επίμονος πόνος στην άνω κοιλιακή χώρα ή πόνος με συνοδά σημεία συναγερμού όπως απώλεια βάρους, ανορεξία, αιμορραγία κλπ.
  2. Δυσφαγία, οδυνοφαγία ή προβλήματα κατάποσης
  3. Ανθεκτικά ή χρόνια συμπτώματα γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (ΓΟΠ)
  4. Επίμονος εμετός αγνώστου αιτιολογίας ή αιματέμεση
  5. Σιδηροπενική αναιμία για διερεύνηση χρόνιας απώλειας αίματος (συνήθως σε συνδυασμό με κολονοσκόπηση)
  6. Χρόνια διάρροια ή δυσαπορρόφηση (π.χ. χαμηλή βιταμίνη Β12)
  7. Κατάποση καυστικής ουσίας
  8. Παρακολούθηση ασθενών με προκαρκινικές καταστάσεις (πχ εντερική μεταπλασία, δυσπλασία κλπ.), προηγούμενη κατάποση καυστικής ουσίας, ή οισοφάγο Barrett
  9. Κίρρωση ήπατος για έλεγχο κιρσών οισοφάγου ή πυλαίας γαστροπάθειας
  10. Θετικά αντισώματα Ελικοβακτηριδίου του πυλωρού στο αίμα.*
Θεραπευτική

  1. Αφαίρεση ξένου σώματος (μεταλλικά αντικείμενα, κόκκαλα, κλπ)
  2. Διαστολή ή τοποθέτηση ενδοπρόθεσης (stent) σε στενώσεις ή σε διάτρηση οισοφάγου
  3. Απολίνωση (περίδεση) οισοφαγικών κιρσών με ελαστικό δακτύλιο
  4. Έλεγχος αιμορραγίας (πχ. έλκος στομάχου ή δωδεκαδακτύλου)
  5. Τοποθέτηση γαστροστομίας για τη σίτιση ασθενών με προβλήματα κατάποσης
  6. Αντιμετώπιση αχαλασίας (έγχυση botox, διαστολή με μπαλόνι, POEM)
Αντενδείξεις γαστροσκόπησης
Απόλυτες Αντενδείξεις

  1. Διάτρηση εντέρου
  2. Περιτονίτιδα
  3. Τοξικό μεγάκολον σε ασταθή ασθενή
Σχετικές Αντενδείξεις

  1. Σοβαρή ουδετεροπενία
  2. Διαταραχή πηκτικότητας του αίματος
  3. Σοβαρή θρομβοκυτταροπενία ή μειωμένη λειτουργία αιμοπεταλίων
  4. Αυξημένος κίνδυνος διάτρησης όπως σε διαταραχές συνδετικού ιστού, πρόσφατη εγχείρηση εντέρου ή απόφραξη εντέρου
  5. Ανεύρυσμα κοιλιακής και λαγόνιας αορτής

* Απαιτείται η λήψη βιοψιών για επιβεβαίωση αν η λοίμωξη είναι παλιά ή πρόσφατη και για έλεγχο του σταδίου της πρόκλησης βλάβης του στομάχου από το Ελικοβακτηρίδιο. Το Ελικοβακτηρίδιο προκαλεί 5 στάδια φλεγμονής-βλαβών στο στομάχι: α. Φλεγμονώδης γαστρίτιδα, β. Ατροφική γαστρίτιδα, γ. Εντερική μεταπλασία, δ. Δυσπλασία, και ε. Καρκίνος στομάχου (ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατατάσσει το Ελικοβακτηρίδιο ως καρκινογόνο τάξεως Ι)

Τι προετοιμασία χρειάζεται πριν από την γαστροσκόπηση;

Ο γαστρεντερολόγος σας θα σας δώσει οδηγίες προετοιμασίας για το τι θα πρέπει να κάνετε πριν από την γαστροσκοπηση. Θα σας πει αν χρειάζεται να σταματήσετε να τρώτε ή να πίνετε υγρά για κάποιες ώρες πριν την γαστροσκόπηση, καθώς και αν θα πρέπει να σταματήσετε να παίρνετε κάποιο από τα φάρμακά σας. Ενημερώστε τον γιατρό σας πριν την γαστροσκοπηση αν έχετε οποιοδήποτε πρόβλημα, κυρίως από το αναπνευστικό (πχ επί ιστορικού βρογχικού άσθματος ή χρόνιας αναπνευστικής πνευμονοπάθειας).

Πώς γίνεται η γαστροσκόπηση;

Η γαστροσκόπηση γίνεται είτε με μέθη (χορηγείται μιδαζολάμη και έχετε τις αισθήσεις σας), είτε με νάρκωση (βαθιά καταστολή με χορήγηση προποφόλης) με την οποία δεν έχετε καθόλου συνείδηση (κοιμάστε).

Στη συνέχεια, ο γαστρεντερολόγος – ενδοσκόπος εισάγει στο στόμα σας έναν λεπτό, εύκαμπτο σωλήνα (γαστροσκόπιο) που διαθέτει κάμερα που συνδέεται με οθόνη και τον προωθεί στον οισοφάγο, το στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο. Ο γαστρεντερολόγος -ενδοσκόπος εξετάζει στην οθόνη την εσωτερική επένδυση του ανωτέρου πεπτικού (βλεννογόνο).

Δείτε το βίντεο για το πότε και πώς γίνεται η γαστροσκόπηση εδώ.

Κατά τη διάρκεια της γαστροσκόπησης, ο γαστρεντερολόγος – ενδοσκόπος μπορεί να πάρει βιοψία, δηλαδή ένα μικρό κομμάτι ιστού από το εσωτερικό του οισοφάγου, στομάχου, ή δωδεκαδακτύλου. Το κομμάτι αυτό θα το εξετάσει ο παθολογοανατόμος κάτω από το μικροσκόπιο για να διαπιστωθεί αν πρόκειται για καρκίνο ή φλεγμονή. Ο παθολογοανατόμος μπορεί επίσης να ελέγξει με μεγάλη ακρίβεια αν υπάρχει ένα κοινό βακτηρίδιο που λέγεται Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού και προσβάλλει περίπου τους μισούς Έλληνες ενήλικες. Το Ελικοβακτηρίδιο ευθύνεται για εμφάνιση έλκους στο στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο, καθώς και για την εμφάνιση καρκίνου στο στομάχι.

Σε περίπτωση που υπάρχει ενεργός αιμορραγία, ο γαστρεντερολόγος μπορεί να την εντοπίσει με την γαστροσκόπηση και να την σταματήσει με διάφορες τεχνικές.

Σε περίπτωση κιρσών οισοφάγου, ο γαστρεντερολόγος μπορεί να τους περιδέσει χρησιμοποιώντας μια ειδική τεχνική που λέγεται ενδοσκοπική απολίνωση κιρσών οισοφάγου με ελαστικό δακτύλιο (rubber band ligation).

Σε περίπτωση στένωσης οισοφάγου (πχ μετά από γαστρεκτομή, ή επί αχαλασίας οισοφάγου), ο γαστρεντερολόγος μπορεί να εφαρμόσει διαστολές και να διανοίξει τον στενωμένο οισοφάγο.

Τι μπορώ να φάω μετά την γαστροσκόπηση;

Ο γαστρεντερολόγος σας θα σας δώσει οδηγίες για το τι μπορείτε να φάτε μετά από την γαστροσκόπηση.

Μετά από την γαστροσκόπηση, καλό είναι να προτιμώνται τροφές που είναι ήπιες για το πεπτικό σύστημα, ειδικά αν έχει χορηγηθεί αναισθησία ή αν έχουν ληφθεί βιοψίες κατά τη διάρκεια της γαστροσκόπησης. Τις πρώτες ώρες συνιστάται η κατανάλωση καθαρών υγρών, όπως νερό, αφεψήματα από βότανα ή ελαφριοί ζωμοί, για σωστή ενυδάτωση χωρίς να επιβαρύνεται το στομάχι. Στη συνέχεια, μπορούν να προστεθούν στη διατροφή σταδιακά μαλακές τροφές, όπως βρασμένο ρύζι, πουρές πατάτας, σκέτο γιαούρτι ή βραστά λαχανικά. Αποφύγετε πικάντικες, όξινες ή λιπαρές τροφές, καθώς μπορεί να ερεθίσουν τον βλεννογόνο του στομάχου, ιδιαίτερα αν έχει διαγνωσθεί γαστρίτιδα κατά την γαστροσκόπηση.

Για 24 ώρες μετά την γαστροσκόπηση, συνιστάται η αποφυγή αλκοόλ, καφεΐνης και ανθρακούχων ποτών. Θα πρέπει να μασάτε καλά την τροφή σας και να προτιμάτε μικρά και συχνά γεύματα για να μειώσετε την επιβάρυνση στο στομάχι. Αν παρουσιαστεί επίμονη δυσφορία, ναυτία ή δυσκολία στην κατάποση, ζητήσετε οδηγίες από τον γαστρεντερολόγο σας.

Γαστροσκόπηση: πόνος μετά

Εφόσον έχετε λάβει ήπια καταστολή (μέθη), αυτή έχει επίδραση για αρκετές ώρες, οπότε συνιστάται να μην οδηγήσετε και να μην εργασθείτε για το υπόλοιπο της ημέρας.

Μην ανησυχήσετε αν νιώσετε πόνο στο λαιμό αμέσως μετά την γαστροσκόπηση ή αν νιώσετε να υπάρχει αέρας μέσα στο στομάχι σας.

Γαστροσκόπηση: Επιπλοκές

Μετά την γαστροσκόπηση είναι πιθανόν να παρατηρηθούν κάποιες επιπλοκές που δεν είναι όμως συνήθεις, και μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Εισρόφηση, δηλαδή είσοδο τροφής στους πνεύμονες από το στομάχι (αυτό συμβαίνει όταν ο ασθενής δεν είναι νηστικός για αρκετές ώρες πριν από την εξέταση)
  • Αιμορραγία, πχ μετά από αφαίρεση πολύποδα ή όγκου
  • Διάτρηση ανωτέρου πεπτικού

Πότε θα πρέπει να επικοινωνήσω με τον γαστρεντερολόγο μου μετά την γαστροσκόπηση;

Επικοινωνήστε με τον γαστρεντερολόγο σας αμέσως, εάν έχετε κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα μετά την γαστροσκόπηση:

  • Πόνο στην κοιλιά, που είναι πολύ οξύτερος από ό,τι ο πόνος από την ύπαρξη αερίων, ή κράμπες
  • Φουσκωμένη και σκληρή κοιλιά
  • Εμετό
  • Πυρετό
  • Δυσκολία στην κατάποση και ανυπόφορο πόνο στον λαιμό

Μπορώ να κάνω γαστροσκόπηση και κολονοσκόπηση μαζί;

Η γαστροσκόπηση και η κολονοσκόπηση είναι δύο διαφορετικές εξετάσεις για το ανώτερο και το κατώτερο πεπτικό, αντίστοιχα. Εφόσον υπάρχει ένδειξη να ελέγξουμε και το στομάχι και το παχύ έντερο, δεν υπάρχει καμία αντένδειξη οι δύο αυτές εξετάσεις (γαστροσκόπηση και κολονοσκόπηση μαζί) να μην γίνουν ταυτόχρονα. Είθισται να προηγείται η γαστροσκόπηση και ακολουθεί ηκολονοσκόπηση, χωρίς να ξυπνήσετε από τη νάρκωση. Με τον τρόπο αυτό, εξοικονομείται χρόνος και δεν ταλαιπωρείται δύο φορές ο ασθενής.

Ο γαστρεντερολόγος Δρ. Χρήστος Ζαβός διενεργεί εντελώς ανώδυνη γαστροσκόπηση με προποφόλη σε ιδιωτική κλινική της Θεσσαλονίκης. Η γαστροσκόπηση στη Θεσσαλονίκη γίνεται με σύγχρονα μηχανήματα Olympus που αποστειρώνονται τόσο μηχανικά όσο και αυτόματα (πλυντήριο) σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες των επίσημων Ενδοσκοπικών Εταιρειών. Η γαστροσκόπηση που διενεργεί ο Γαστρεντερολόγος Δρ. Χρήστος Ζαβός σε κλινική στη Θεσσαλονίκη είναι πιστοποιημένη με το σύστημα ποιοτικού ελέγχου ISO.

Πόσο κοστίζει η γαστροσκόπηση;

Η τιμή της γαστροσκόπησης εξαρτάται από το αν πρόκειται για διαγνωστική ή θεραπευτική εξέταση. Επίσης, οι τιμές της γαστροσκόπησης διαφέρουν ανάλογα με το αν κάποιος είναι ασφαλισμένος ή όχι. Συνήθως οι κλινικές δέχονται παραπεμπτικά του ΕΟΠΥΥ για μια διαγνωστική γαστροσκόπηση αλλά όχι για θεραπευτική γαστροσκόπηση. Ο γαστρεντερολόγος πληρώνεται από τον ασθενή εκτός ΕΟΠΥΥ. Στο κόστος της γαστροσκόπησης θα πρέπει να υπολογισθούν και οι πιθανές αμοιβές του αναισθησιολόγου που θα χορηγήσει την αναισθησία και του παθολογοανατόμου που θα ελέγξει τις βιοψίες που θα λάβει ο γαστρεντερολόγος.

Συνεπώς, το συνολικό κόστος μιας γαστροσκόπησης στον ιδιωτικό τομέα ΔΕΝ είναι η συμμετοχή του ασφαλισμένου που κάποιος βλέπει στο παραπεμπτικό του ΕΟΠΥΥ. Πρόκειται για εξειδικευμένη εξέταση που εξαρτάται και από την εμπειρία του γαστρεντερολόγου, και ο κάθε γαστρεντερολόγος καθορίζει ο ίδιος την αμοιβή του.

Τελευταία ενημέρωση: 17 Νοεμβρίου 2024, 15:15

Dr. ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΩΝ. ΖΑΒΟΣ

Γαστρεντερολόγος - Ηπατολόγος, Θεσσαλονίκη

Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Μετεκπαιδευθείς στο Universitair Medisch Centrum Utrecht, Ολλανδία

Πρώην Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Ελικοβακτηριδίου του πυλωρού