Τι είναι η οισοφαγίτιδα;
Η οισοφαγίτιδα είναι η φλεγμονή ή ο ερεθισμός του οισοφάγου, δηλαδή του σωλήνα μέσα από τον οποίο περνάει η τροφή από το στόμα στο στομάχι.
Πού οφείλεται η οισοφαγίτιδα;
Η οισοφαγίτιδα οφείλεται σε διάφορα αίτια. Τα κυριότερα είναι τα εξής:
- Λοίμωξη από βακτήρια, ιούς, ή μύκητες (π.χ. Candida, έρπητας, κ.ά.)
- Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
- Εμετός
- Διαφραγματοκήλη
- Αχαλασία (αχαλασία είναι η παθολογική κατάσταση κατά την οποία ο κατώτερος οισοφάγος δεν ανοίγει φυσιολογικά με συνέπεια να εγκλωβίζεται η τροφή μέσα στον οισοφάγο και να παλινδρομεί στο στόμα)
- Φάρμακα (π.χ. ασπιρίνη ή μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα ή μεγάλα σε μέγεθος χάπια)
- Χειρουργικές επεμβάσεις (π.χ. επεμβάσεις για απώλεια βάρους)
- Ακτινοβολίες στο θώρακα (λόγω καρκίνου π.χ. στο μαστό)
- Κατάποση ξένων σωμάτων ή τοξικών ουσιών
- Δίαιτα πλούσια σε οξέα ή καφεΐνη
- Κάπνισμα
Πόσα είδη οισοφαγίτιδας υπάρχουν;
Υπάρχουν διάφορα είδη οισοφαγίτιδας που αναφέρονται παρακάτω:
- Οισοφαγίτιδα από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
- Λοιμώδης οισοφαγίτιδα (από βακτήρια, ιούς, ή μύκητες)
- Οισοφάγος Barrett
- Ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα
- Οισοφαγίτιδα μετά από μεταμόσχευση μυελού των οστών
- Οισοφαγίτιδα από καρκίνο του οισοφάγου ή μεταστατικό καρκίνο στον οισοφάγο
Ποια είναι τα συμπτώματα της οισοφαγίτιδας;
Τα συμπτώματα της οισοφαγίτιδας περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- Δυσκολία ή πόνος στην κατάποση (Δυσφαγία ή οδυνοφαγία)
- Ενσφήνωση μπουκιάς (βλωμού) στον οισοφάγο
- Καούρα (οπισθοστερνικός καύσος)
- Ξινίλα στο στόμα (φλέματα)
- Πρησμένες αμυγδαλές, βραχνάδα ή βήχας
- Άφθες στο στόμα
- Ναυτία ή έμετος
- Πόνος στην κοιλιά ή δυσπεψία
- Πόνος στο θώρακα, στη μέση του στέρνου, με αντανάκλαση στην πλάτη (μετά την κατάποση)
- Κακοσμία αναπνοής
Υπάρχουν ειδικές εξετάσεις και σε πόσους βαθμούς ταξινομείται η οισοφαγίτιδα;
Ο γαστρεντερολόγος θα σας υποβάλει σε γαστροσκόπηση για να ελέγξει τον οισοφάγο και να πάρει βιοψίες εφόσον το κρίνει απαραίτητο.
Η οισοφαγίτιδα από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ταξινομείται σε 4 στάδια σύμφωνα με την ταξινόμηση του Los Angeles, ως εξής:
- Βαθμός Α: Μία (ή περισσότερες) λύσεις της συνεχείας του βλεννογόνου με μήκος μικρότερο ή ίσο με 5 mm που δεν εκτείνονται μεταξύ των κορυφών 2 βλεννογονικών πτυχών
- Βαθμός Β: Μία (ή περισσότερες) λύσεις της συνεχείας του βλεννογόνου με μήκος μεγαλύτερο από 5 mm που δεν εκτείνονται μεταξύ των κορυφών 2 βλεννογονικών πτυχών
- Βαθμός C: Μία (ή περισσότερες) λύσεις της συνεχείας του βλεννογόνου που εκτείνονται μεταξύ των κορυφών 2 ή περισσοτέρων βλεννογονικών πτυχών και σε <75% της περιφέρειας του οισοφάγου
- Βαθμός D: Μία (ή περισσότερες) διαβρώσεις του βλεννογόνου που εκτείνονται σε τουλάχιστον 75% της περιφέρειας του οισοφάγου
Άλλες εξετάσεις περιλαμβάνουν μανομετρία οισοφάγου (δηλαδή έλεγχο της πίεσης του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα) και οισοφαγογράφημα (δηλαδή κατάποση βαρίου και ακτινογραφίες στον οισοφάγο).
Πώς θεραπεύεται η οισοφαγίτιδα;
Η θεραπεία της οισοφαγίτιδας εξαρτάται από την αιτία που την προκάλεσε:
- Αν οφείλεται σε λοίμωξη, απαιτούνται αντιβιοτικά που θα εκριζώσουν το βακτήριο ή τους μύκητες στον οισοφάγο
- Αν οφείλεται σε γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, απαιτούνται φάρμακα που μειώνουν ή εξουδετερώνουν την παραγωγή των γαστρικών οξέων
- Αν οφείλεται σε διαφραγματοκήλη, ενδεχομένως απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση (θολοπτύχωση κατά Nissen)
- Αν οφείλεται σε φάρμακα, πιθανόν να χρειασθεί αλλαγή των φαρμάκων ή του τρόπου λήψης τους
- Αν οφείλεται σε ενσφήνωση κάποιου χαπιού ή ξένου σώματος, θα χρειασθεί αφαίρεση μέσω γαστροσκόπησης
- Αν οφείλεται σε εναπόθεση ηωσινοφίλων, θα απαιτηθεί θεραπεία που θα μειώσει την παραγωγή ηωσινοφίλων και έλεγχο της δίαιτας που πιθανόν προκαλεί την παραγωγή τους
- Αν οφείλεται σε αχαλασία, θα απαιτηθούν διαστολές του οισοφάγου με μπαλόνι
- Αν οφείλεται σε οισοφάγο Barrett, θα απαιτηθεί τακτικός ενδοσκοπικός έλεγχος και εφόσον υπάρξει υψηλόβαθμη δυσπλασία στις βιοψίες, συνιστάται Halo (radiofrequency ablation) ή χειρουργείο
Τι μπορώ να κάνω για να αισθανθώ καλύτερα;
Μπορείτε να ακολουθήσετε τις παρακάτω αλλαγές στον τρόπο ζωής:
- Διακοπή καπνίσματος
- Αν είστε υπέρβαρος, χάστε βάρος. Δείτε το σχετικό άρθρο για τον υπολογισμό του δείκτη μάζας σώματος στο peptiko.gr
- Μην ξαπλώνετε για 2-3 ώρες μετά το φαγητό
- Να τρώτε μικρές μπουκιές, να μασάτε καλά και με κλειστό το στόμα
- Ανυψώστε την κεφαλή του κρεβατιού σας κατά 10 εκατοστά
- Φορέστε άνετα ρούχα (όχι στενά)
- Αποφύγετε να παίρνετε ασπιρίνη ή μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα
Τι μπορώ να τρώω αν έχω παλινδρομική οισοφαγίτιδα;
Πολλοί ασθενείς με ρωτάτε: τι να τρώω; υπάρχει κάποια διατροφή ή βότανο που βελτιώνει τα συμπτώματα της οισοφαγίτιδας; Για να μειώσετε τα συμπτώματα της οισοφαγίτιδας από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, ακολουθήστε τις παρακάτω οδηγίες:
- Τρώτε φαγητά χαμηλά σε λιπαρά και υψηλά σε πρωτεΐνες
- Αποφύγετε τα λιπαρά / λαδερά φαγητά
- Αποφύγετε τα πικάντικα φαγητά
- Αποφύγετε τα τσιγαριστά φαγητά
- Αποφύγετε τα τηγανητά φαγητά
- Αποφύγετε σοκολάτα, μέντα, κρεμμύδια, σκόρδα
- Φάτε μικρά και συχνά γεύματα, παρά 2 μεγάλα
- Σταματήστε να τρώτε προτού να νιώσετε χορτάτοι
- Αποφύγετε καφέ, τσάι, αλκοόλ, μέντα και σόδα
- Αποφύγετε τα αφεψήματα βοτάνων ή τα βότανα χωρίς προηγουμένως να ενημερώσετε τον γαστρεντερολόγο σας