Ο Γαστρεντερολόγος Δρ. Χρήστος Ζαβός στην Θεσσαλονίκη, παρουσιάζει το πώς επιλέγουμε την κατάλληλη θεραπεία στο ευερέθιστο έντερο.
Το “σύνδρομο ευερέθιστο έντερο” είναι μια κατάσταση που προκαλεί πόνο στην κοιλιά και προβλήματα στην κινητικότητα του εντέρου.Σύμφωνα με τα κριτήρια “Ρώμη IV” διακρίνονται οι 3 τύποι ευερέθιστου εντέρου που αναφέρονται διεξοδικά σε άλλο άρθρο του peptiko.gr σχετικά με το ευερέθιστο έντερο. Στο άρθρο αυτό αναλύονται οι διαθέσιμες μέθοδοι αντιμετώπισης σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του Αμερικανικού Κολλεγίου Γαστρεντερολογίας που δημοσιεύθηκαν τον Ιούλιο 2018.
Ποια θεραπεία είναι διαθέσιμη για την αντιμετώπιση του ευερέθιστου εντέρου;
- Φυσική άσκηση
- Δίαιτα FODMAP
- Φυτικές ίνες
- Μεταβολή του μικροβιώματος του εντέρου: πρεβιοτικά, συμβιοτικά, προβιοτικά, αντιβιοτικά, ψυχοβιοτικά
- Αντισπασμωδικά και μινθέλαιο
- Αντικαταθλιπτικά
- Ψυχολογική υποστήριξη
- Προ-εκκριτικά φάρμακα (linaclotide, plecanatide, και lubiprostone)
- Eluxadoline
- Loperamide
- Σεροτονινεργικοί παράγοντες
- Πολυαιθυλενογλυκόλη
Ποιες είναι οι κατευθυντήριες οδηγίες του Αμερικανικού Κολλεγίου Γαστρεντερολογίας για το ευερέθιστο έντερο;
- Προτείνεται η φυσική (σωματική) άσκηση για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων στους ασθενείς με ευερέθιστο έντερο (Recommendation: weak; Quality of Evidence: very low)
- Προτείνεται δίαιτα χαμηλή σε FODMAP για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων στους ασθενείς με ευερέθιστο έντερο (Recommendation: weak; Quality of Evidence: very low)
- Δεν συνιστάται η δίαιτα χωρίς γλουτένη ή ο αποκλεισμός τροφών βάσει αντισωμάτων ή τεστ ενεργοποίησης λευκοκυττάρων για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων στους ασθενείς με ευερέθιστο έντερο (Recommendation: weak; Quality of Evidence: very low)
- Συνιστάται η λήψη δίαιτας πλούσιας σε φυτικές ίνες για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων σε ασθενείς με ευερέθιστο έντερο (Recommendation: strong; Quality of evidence: moderate)
- Συνιστάται το ψύλλιο (διαλυτές φυτικές ίνες), αλλά όχι τα δημητριακά σιταριού τύπου Bran (αδιάλυτες φυτικές ίνες), για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων σε ασθενείς με ευερέθιστο έντερο (Recommendation: strong; Quality of evidence: moderate)
- Δεν συνιστάται η χρήση πρεβιοτικών και συμβιοτικών για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων στους ασθενείς με ευερέθιστο έντερο (Recommendation: weak; Quality of Evidence: very low)
- Προτείνεται η λήψη προβιοτικών, ως ομάδα, για τη βελτίωση γενικά των συμπτωμάτων (μετεωρισμός, φούσκωμα) στους ασθενείς με ευερέθιστο έντερο (Recommendation: weak; Quality of evidence: low)
- Συνιστάται η χρήση του μη-απορροφήσιμου αντιβιοτικού ριφαξιμίνη για τη μείωση γενικά των συμπτωμάτων (μετεωρισμός, φούσκωμα) στους ασθενείς με ευερέθιστο έντερο χωρίς δυσκοιλιότητα (Recommendation: weak; Quality of evidence: moderate)
- Συνιστάται η χρήση συγκεκριμένων αντισπασμωδικών φαρμάκων (otilonium, pinaverium, hyoscine, cimetropium, drotaverine, και dicyclomine) για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων των ασθενών με ευερέθιστο έντερο (Recommendation: weak; Quality of evidence: very low)
- Συνιστάται η χρήση μινθέλαιου για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων των ασθενών με ευερέθιστο έντερο (Recommendation: weak; Quality of evidence: low)
- Συνιστώνται τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά φάρμακα για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων των ασθενών με ευερέθιστο έντερο (Recommendation: strong; Quality of evidence: high)
- Συνιστώνται οι εκλεκτικοί αναστολείς της επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs) για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων των ασθενών με ευερέθιστο έντερο (Recommendation: weak; Quality of evidence: low)
- Συνιστώνται ορισμένες ψυχολογικές θεραπείες (γνωστική και συμπεριφορική ψυχοθεραπεία, θεραπεία χαλάρωσης, υπνοθεραπεία, και πολύπλευρη ψυχολογική θεραπεία) για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων των ασθενών με ευερέθιστο έντερο (Recommendation: weak; Quality of evidence: very low)
- Συνιστάται η χορήγηση linaclotide για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων των ασθενών με ευερέθιστο έντερο με προεξάρχον σύμπτωμα τη δυσκοιλιότητα (Recommendation: strong; Quality of evidence: high)
- Συνιστάται η χορήγηση plecanatide για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων των ασθενών με ευερέθιστο έντερο με προεξάρχον σύμπτωμα τη δυσκοιλιότητα (Recommendation: strong; Quality of evidence: moderate)
- Συνιστάται η χορήγηση lubiprostone για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων των ασθενών με ευερέθιστο έντερο με προεξάρχον σύμπτωμα τη δυσκοιλιότητα (Recommendation: strong; Quality of evidence: moderate)
- Συνιστάται η χορήγηση eluxadoline για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων των ασθενών με ευερέθιστο έντερο με προεξάρχον σύμπτωμα τη διάρροια (Recommendation: weak; Quality of evidence: moderate)
- Δεν συνιστάται η λοπεραμίδη για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων των ασθενών με ευερέθιστο έντερο (Recommendation: strong; Quality of evidence: very low)
- Δεν συνιστώνται τα σκευάσματα με πολυαιθυλενογλυκόλη (PEG) για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων των ασθενών με ευερέθιστο έντερο επειδή βελτιώνουν μεν τη συχνότητα των κενώσεων όταν υπάρχει δυσκοιλιότητα ως προεξάρχον σύμπτωμα, αλλά δεν βελτιώνουν τον πόνο στην κοιλιά και τα υπόλοιπα συμπτώματα της σπαστικής κολίτιδας (Recommendation: weak; Quality of evidence: low)
- Δεν συνιστώνται τα 5-αμινοσαλικυλικά για τη συνολική βελτίωση των συμπτωμάτων των ασθενών με ευερέθιστο έντερο (Recommendation: weak; Quality of evidence: low)
Σημείωση 1: Τα φάρμακα linaclotide, plecanatide, lubiprostone και eluxadoline δεν είναι διαθέσιμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ελλάδα.
Σημείωση 2: Οι σεροτονινεργικοί παράγοντες alosetron και tegaserod δεν κυκλοφορούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ελλάδα.
Σημείωση 3: Μην ξοδεύετε τα χρήματά σας σε τεστ δυσανεξίας τροφών, δεν υπάρχει καμία ένδειξη, ούτε αλλάζει ο τρόπος αντιμετώπισης του ευερέθιστου εντέρου.
Σημείωση 4: Κλείστε ΤΩΡΑ ένα ραντεβού με τον γαστρεντερολόγο και μην προσπαθείτε να βγάλετε από μόνοι σας άκρη ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για την περίπτωσή σας. Το ευερέθιστο έντερο δεν λύνεται τόσο εύκολα όσο νομίζετε. Θα πρέπει αρχικώς να αποκλεισθούν άλλα οργανικά αίτια, να γίνουν αιματολογικές εξετάσεις, γαστροσκόπηση, κολονοσκόπηση ΜΕ βιοψίες από συγκεκριμένα σημεία του γαστρεντερικού σας σωλήνα. Και τελικά πιθανόν να χρειαστεί και η βοήθεια ψυχιάτρου ή ψυχολόγου και διατροφολόγου.
Βιβλιογραφία
- Ford AC, et al; ACG Task Force on Management of Irritable Bowel Syndrome. American College of Gastroenterology Monograph on Management of Irritable Bowel Syndrome. Am J Gastroenterol 2018;113(Suppl 2):1-18.