Οι αιμορροΐδες, γνωστές και ως ζοχάδες, είναι μια κοινή νόσος που επηρεάζει την ποιότητα ζωής πολλών ανθρώπων. Οι αιμορροΐδες εμφανίζονται όταν οι φλέβες στο ορθό και τον πρωκτό διογκώνονται και φλεγμαίνουν.
Οι αιμορροΐδες μπορεί να είναι εσωτερικές ή εξωτερικές και μπορεί να προκαλέσουν πόνο, κνησμό και μερικές φορές αιμορραγία. Οι αιμορροΐδες προκαλούνται συχνά από καταπόνηση κατά τη διάρκεια των κενώσεων του εντέρου, αλλά μπορεί επίσης να προκληθούν από εγκυμοσύνη, παχυσαρκία και καθιστική ζωή.
Οι αιμορροΐδες μπορούν να αντιμετωπιστούν με διάφορες μεθόδους, όπως αλλαγές στον τρόπο ζωής, φάρμακα και χειρουργική επέμβαση. Οι αιμορροΐδες είναι μια θεραπεύσιμη κατάσταση, αλλά είναι σημαντικό να ζητήσετε ιατρική συμβουλή εάν παρουσιάζετε επίμονα συμπτώματα. Δείτε αναλυτικά στη συνέχεια το άρθρο για τις αιμορροΐδες.
Τι είναι οι αιμορροΐδες;
Οι αιμορροΐδες είναι πρησμένες φλέβες στο ορθό (δηλαδή στο άπω σημείο που καταλήγει το παχύ έντερο πριν την έξοδο του πρωκτού). Όλοι οι άνθρωποι διαθέτουν στην περιπρωκτική περιοχή ένα πλούσιο δίκτυο φλεβών, οι οποίες για διάφορους λόγους διατείνονται και φουσκώνουν (πρήζονται) δημιουργώντας τις εσωτερικές (1ου ή 2ου βαθμού) ή τις εξωτερικές (3ου ή 4ου βαθμού) αιμορροΐδες.
Συγκεκριμένα η ταξινόμηση των αιμορροΐδων έχει ως εξής:
- 1ου Βαθμού: Φυσιολογικές ή σχεδόν φυσιολογικές. Χωρίς πρόπτωση κάτω από την οδοντωτή γραμμή. Πιθανή αιμορραγία.
- 2ου Βαθμού: Παρουσία ήπιων συμπτωμάτων. Πρόπτωση κάτω από την οδοντωτή γραμμή μόνο με το σφίξιμο (δηλαδή με αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης), αλλά άμεση ανάταξή τους χωρίς χρήση του χεριού.
- 3ου Βαθμού: Πρόπτωση κάτω από την οδοντωτή γραμμή κατά το σφίξιμο που απαιτεί οπωσδήποτε χειροκίνητη ανάταξη. Παρουσία συμπτωμάτων όπως: φαγούρα (κνησμός), βλέννα στα κόπρανα, λεκέδες από κόπρανα στο εσώρουχο, πρήξιμο.
- 4ου Βαθμού: Πρόπτωση εκτός πρωκτού χωρίς τη δυνατότητα χειροκίνητης ανάταξης. Χρόνιες φλεγμονώδεις αλλοιώσεις με ατροφία του βλεννογόνου και ευθρυπτότητα.
Οι αιμορροΐδες εμφανίζονται πολύ συχνά στο γενικό πληθυσμό, σε σημείο που όταν κάποιος διαπιστώσει αίμα στο χαρτί της τουαλέτας μετά το σκούπισμα να μην απευθυνθεί στον ειδικό, αλλά να θεωρήσει ότι πρόκειται για αιμορροΐδες και να αναζητήσει κάποια γιατροσόφια στο internet ή στην καλύτερη περίπτωση να ζητήσει μια αλοιφή από το φαρμακείο.
Οι αιμορροΐδες είναι δυνατόν να προκαλέσουν συμπτώματα όπως φαγούρα, πόνο ή αιμορραγία ή αποβολή βλέννας στα κόπρανα. Τα συμπτώματα όμως αυτά μπορεί να είναι ίδια και σε άλλες σοβαρότερες παθήσεις και θα πρέπει να μην αμελούμε την επίσκεψη στον ειδικό γαστρεντερολόγο για κλινική εξέταση ή για ορθοσκόπηση / κολονοσκόπηση, ειδικά μετά την ηλικία των 45 ετών.
Πότε θα πρέπει να απευθυνθώ σε γαστρεντερολόγο;
Μην ψάχνετε για γιατροσόφια στο internet! Θα πρέπει να απευθυνθείτε στον γαστρεντερολόγο σας αν έχετε οποιαδήποτε αιμορραγία από το ορθό ή αν οι κενώσεις σας (κόπρανα) έχουν χρώμα μαύρο σαν πίσσα. Η αιμορραγία από το ορθό δεν προκαλείται μόνο από αιμορροΐδες, οπότε ο γαστρεντερολόγος σας θα πρέπει να σας εξετάσει και να ελέγξει την περιοχή εξωτερικά και εσωτερικά. Σε περίπτωση που υπάρχει υπόνοια ότι το αίμα στα κόπρανα οφείλεται σε άλλη αιτία, ενδεχομένως να χρειαστεί ενδοσκοπικός έλεγχος του παχέος εντέρου με κολονοσκόπηση, ώστε να αποκλεισθούν άλλες βλάβες του εντέρου που ευθύνονται για την αιμορραγία. Εάν οι κενώσεις έχουν χρώμα μαύρο σαν πίσσα, η αιμορραγία εστιάζεται πιθανόν στο ανώτερο πεπτικό (στομάχι, λεπτό έντερο).
Πώς φεύγουν οι αιμορροΐδες με φυσικό τρόπο;
Οι αιμορροΐδες επιδεινώνονται από την δυσκοιλιότητα. Συνεπώς θα πρέπει να έχετε τακτικές κενώσεις. Επίσης, κατά την κένωση δεν θα πρέπει να σφίγγεστε και να πιέζετε πολύ. Ακόμα, οι κενώσεις σας δεν θα πρέπει να είναι πολύ σκληρές.Η δυσκοιλιότητα και τα σκληρά κόπρανα επιδεινώνουν τις αιμορροΐδες. Για να αποφύγετε την δυσκοιλιότητα και τις σκληρές κενώσεις μπορείτε να:
- Αλλάξετε τη διατροφή σας. Καταναλώστε πολλά φρούτα και λαχανικά, πλούσια σε φυτικές ίνες που βοηθούν στην αύξηση της κινητικότητας του εντέρου. Δείτε το σχετικό άρθρο για την δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες στο peptiko.gr.
- Χρησιμοποιείτε φυτικές ίνες σε σκόνη, μπάρες δημητριακών ή χάπια φυτικών ινών. Θα πρέπει να λαμβάνετε 20 έως 35 γραμμάρια φυτικών ινών την ημέρα.
- Αποφύγετε 15 τροφές που προκαλούν δυσκοιλιότητα. Δείτε το σχετικό άρθρο στο peptiko.gr.
- Εφόσον υπάρχει έντονη δυσκοιλιότητα για αρκετές ημέρες, θα πρέπει να πάρετε κάποιο υπακτικό/καθαρτικό σκεύασμα. Συμβουλευθείτε τον γαστρεντερολόγο σας για το ποιο σκεύασμα ενδείκνυται για εσάς, διότι η μακροχρόνια χρήση υπακτικών ενδέχεται να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα στην πορεία.
Ποιοι άλλοι παράγοντες ευθύνονται για τις αιμορροΐδες εκτός από τη δυσκοιλιότητα;
Άλλοι παράγοντες που επίσης έχουν αναφερθεί ότι σχετίζονται (χωρίς ωστόσο να είναι απόλυτο) με τη διόγκωση των αιμορροΐδων είναι οι εξής:
- Έλλειψη σωματικής άσκησης
- Διατροφή πτωχή σε φυτικές ίνες
- Αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης (ασκίτης, ενδοκοιλιακή μάζα ή εγκυμοσύνη)
- Κληρονομικότητα (γενετικοί παράγοντες)
- Ηλικία
- Ανατομική κατασκευή αιμορροϊδικών φλεβών
- Παχυσαρκία
- Καθιστική ζωή
- Χρόνιος βήχας που αυξάνει την ενδοκοιλιακή πίεση
- Δυσλειτουργία του πυελικού εδάφους
Τι μπορώ να κάνω στο σπίτι για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων μου;
Ορισμένοι αισθάνονται καλύτερα όταν μουλιάζουν τους γλουτούς σε χλιαρό νερό (προσοχή: ΟΧΙ καυτό), 2 έως 3 φορές την ημέρα για 10 έως 15 λεπτά. Μην προσθέτετε σαπούνι, αφρόλουτρο, ή οτιδήποτε στο χλιαρό νερό.
Επίσης υπάρχουν φάρμακα για τις αιμορροΐδες που δυνατόν να πάρετε χωρίς ιατρική συνταγή. Πρόκειται για κρέμες ή αλοιφές που εφαρμόζετε στον πρωκτό σας για να ανακουφίσουν από τον πόνο, τη φαγούρα και το πρήξιμο. Μερικά φάρμακα για αιμορροΐδες είναι σε μορφή υπόθετου που τοποθετείτε εσωτερικά στο ορθό. Άλλα φάρμακα είναι σε μορφή αλοιφής που κυκλοφορούν σε σωληνάριο με ένα ακροφύσιο που μπαίνει εσωτερικά στο ορθό. Μην χρησιμοποιείτε αλοιφές που περιέχουν κορτιζόνη χωρίς ιατρική συνταγή. Η καλύτερη αλοιφή για αιμορροΐδες είναι ο καλός καθαρισμός της περιοχής.
Έκανα κάποια θεραπεία από μόνος μου αλλά δεν είδα αποτέλεσμα. Τι να κάνω;
Αν εξακολουθείτε να έχετε συμπτώματα επισκεφθείτε τον γαστρεντερολόγο σας για να λάβετε ειδικές οδηγίες. Ίσως σας συστήσει επέμβαση αφαίρεσης των αιμορροΐδων. Η αφαίρεση γίνεται με διάφορες τεχνικές, όπως περίδεση με ελαστικό δακτύλιο, απολίνωση με βοήθεια υπερήχων, λέιζερ, ενδοσκοπική αιμορροϊδεκτομή κατά Longo (τεχνική που ανακοινώθηκε το 1993 από τον Ιταλό χειρουργό Antonio Longo), ή κλασική χειρουργική αφαίρεση των αιμορροΐδων (τεχνική Milligan-Morgan).