Τι δείχνει η γενική ούρων;
Η γενική ούρων είναι η βιοχημική εξέταση μικρής ποσότητας ούρων, συνήθως πρωινών, που συλλέγονται σε αποστειρωμένο κυπελάκι που αγοράζουμε από το φαρμακείο. Η γενική ούρων βοηθάει στο να εντοπισθούν ή να εκτιμηθούν παθήσεις του ουροποιητικού (πχ ουρολοίμωξη), του ήπατος (πχ παρουσία χολερυθρίνης σε ίκτερο ασθενών με ηπατίτιδα ή κίρρωση ήπατος), καθώς και ο σακχαρώδης διαβήτης.
Πώς γίνεται η συλλογή ούρων; Σε πόση ώρα μπορώ να πάω τα ούρα για εξέταση;
Για να δώσετε ούρα στο βιοχημικό / μικροβιολογικό εργαστήριο πρέπει να αγοράσετε ένα ειδικό αποστειρωμένο κυπελάκι από το φαρμακείο. Τα ούρα που θα συλλέξετε θα πρέπει να είναι τα πρώτα πρωινά, διότι τότε τα ούρα είναι πιο συμπυκνωμένα οπότε θα αναδειχθούν καλύτερα πιθανά προβλήματα υγείας από την παρουσία μεγαλύτερης συγκέντρωσης παθολογικών ουσιών στα ούρα.
Για την συλλογή ούρων θα πρέπει να ακολουθήσετε τα ακόλουθα βήματα:
- Καθαρίστε την έξοδο των ούρων (ουρήθρα). Οι γυναίκες θα πρέπει να ανοίξουν τα μεγάλα χείλη του αιδοίου και να καθαρίσουν την περιοχή με κίνηση από μπροστά προς τα πίσω. Οι άνδρες θα πρέπει να τραβήξουν προς τα πίσω το πετσάκι (ακροποσθία) και να καθαρίσουν την βάλανο του πέους.
- Ξεκινήστε να ουρείτε πρώτα στην τουαλέτα και όχι στο κυπελάκι
- Καθώς ουρείτε, στη μέση δηλαδή της ούρησης, περάστε το κυπελάκι κάτω από τη ροή των ούρων
- Συλλέξτε 30-60 mL ούρων στο κυπελάκι
- Ολοκληρώστε την ούρηση μέσα στην τουαλέτα
- Μεταφέρετε το δείγμα κατευθείαν στο εργαστήριο για ανάλυση
- Εάν δεν μπορείτε να παραδώσετε το δείγμα των ούρων στο εργαστήριο εντός 60 λεπτών, βάλτε το στο ψυγείο
Πότε είναι απαραίτητη να γίνει η γενική ούρων;
Η γενική ούρων είναι απαραίτητη:
- Για τον έλεγχο ρουτίνας (τσεκ απ) της υγείας ενός ανθρώπου που δεν παρουσιάζει συμπτώματα, στις εγκύους, στους ασθενείς που πρόκειται να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση, και στους ασθενείς που πρόκειται να κάνουν εισαγωγή σε νοσοκομείο για τον έλεγχο παθήσεων όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, παθήσεις του ουροποιητικού συστήματος και του ήπατος.
- Για την διάγνωση κάποιας πάθησης σε ασθενείς που παρουσιάζουν συμπτώματα όπως κοιλιακό πόνο, πόνο στην πλάτη, συχνουρία, πόνο κατά την ούρηση (δυσουρία), αίμα στα ούρα (αιματουρία), σκούρα ή θολά ούρα (ουρολοίμωξη) κλπ.
- Για την παρακολούθηση κάποιας ήδη γνωστής πάθησης (πχ νεφρών, ουρητήρων, κύστεως, ήπατος)
Η γενική ούρων επηρεάζεται από τη διάφορα φάρμακα και συμπληρώματα διατροφής, όπως η βιταμίνη C, αντιβιοτικά και φάρμακα για τη νόσο του Parkinson, από το εάν ο ασθενής παρουσιάζει υψηλό πυρετό ή εάν έχει προηγηθεί έντονη σωματική άσκηση.
Πώς διαβάζονται τα αποτελέσματα της γενικής ούρων;
Τα χαρακτηριστικά που αναγράφονται στην γενική ούρων ταξινομούνται σε 3 ομάδες: Α. γενικά χαρακτηριστικά, Β. μικροσκοπικά χαρακτηριστικά, και Γ. συστατικά ούρων. Παρακάτω αναφέρονται ποια είναι τα χαρακτηριστικά των ούρων σε καθεμία από τις 3 αυτές κατηγορίες.
Α. Φυσιολογικά γενικά χαρακτηριστικά των ούρων
- Χρώμα: Κίτρινο χρώμα ή αποχρώσεις
- Όψη: Διαυγής
- Οσμή: Ιδιάζουσα (Δυσάρεστη οσμή συνήθως υποδηλώνει ουρολοίμωξη)
- Ειδικό βάρος: 1010-1025
- pH: Περίπου 6
Β. Μικροσκοπικά χαρακτηριστικά των ούρων
- Ερυθρά αιμοσφαίρια: Δεν υπάρχουν στα φυσιολογικά ούρα. Η παρουσία τους σχετίζεται με νεφρολιθίαση, αιματολογική πάθηση, καρκίνο ουροδόχου κύστεως κ.ά.
- Λευκά αιμοσφαίρια (πυοσφαίρια): Η παρουσία λευκών αιμοσφαιρίων (πυοσφαιρίων) στα ούρα σχετίζεται με ουρολοιμώξεις
- Βακτήρια ή μύκητες: Η παρουσία μικροβίων (βακτηρίων ή μυκήτων) στα ούρα σχετίζεται με ουρολοιμώξεις, εντούτοις κάποια μικρόβια δεν είναι παθογόνα και θα πρέπει να ακολουθήσει καλλιέργεια ούρων για επιβεβαίωση του είδους και της πυκνότητας του μικροβίου στα ούρα
- Κρύσταλλοι: Η παρουσία τους σχετίζεται με λίθους του ουροποιητικού συστήματος
Γ. Συστατικά των ούρων
Εάν στο αποτέλεσμα της γενικής ούρων αναγράφεται η παρουσία σακχάρου, λευκωμάτων, κετονών, αιμοσφαιρίνης ή χολοχρωστικών, θα πρέπει να γίνει περαιτέρω διερεύνηση διότι υπό φυσιολογικές συνθήκες οι ουσίες αυτές δεν ανιχνεύονται στα ούρα οπότε η ύπαρξή τους υποδηλώνει κάποια νόσο.
- Πρωτεΐνη (λεύκωμα): Αυξημένη συγκέντρωσή της στα ούρα υποδηλώνει νεφρική νόσο
- Σάκχαρο: Παρουσία έστω και σε μικρή συγκέντρωση στα ούρα θα πρέπει να οδηγήσει σε περαιτέρω έλεγχο για σακχαρώδη διαβήτη
- Κετόνες: Παρουσία έστω και σε μικρή συγκέντρωση στα ούρα θα πρέπει να οδηγήσει σε περαιτέρω έλεγχο για σακχαρώδη διαβήτη
- Χολερυθρίνη: Παρουσία χολερυθρίνης στα ούρα υποδηλώνει ηπατική νόσο και θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω από Γαστρεντερολόγο – Ηπατολόγο