Διαφραγματοκήλη: Οδηγός επιβίωσης!

Τι είναι η διαφραγματοκήλη;

Η διαφραγματοκήλη είναι η είσοδος τμήματος του στομάχου μέσα στη θωρακική κοιλότητα διαμέσου του διαφράγματος, δηλαδή του μυ που χωρίζει τον θώρακα από την κοιλιά. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το στομάχι βρίσκεται κάτω από το διάφραγμα, στο πάνω μέρος της κοιλιάς κάτω από το στέρνο. Ο οισοφάγος, δηλαδή ο σωλήνας που μεταφέρει τα τρόφιμα από το στόμα στο στομάχι, περνά μέσα από μια τρύπα του διαφράγματος πριν καταλήξει στο στομάχι. Στα άτομα με διαφραγματοκήλη, το στομάχι ανεβαίνει από την κοιλιά στο θώρακα μέσα από αυτήν την τρύπα.

Υφίστανται 2 τύποι διαφραγματοκήλης:

• Ολισθαίνουσα διαφραγματοκήλη. Είναι ο πιο συχνός τύπος, στον οποίο το επάνω μέρος του στομάχου ολισθαίνει (γλιστράει) μέσα στον θώρακα.
• Παραοισοφαγική διαφραγματοκήλη. Στον τύπο αυτό, το επάνω μέρος του στομάχου διπλώνει παράλληλα προς τον οισοφάγο προς τα επάνω, δημιουργώντας έναν θύλακα. Ο τύπος αυτός διαφραγματοκήλης δεν είναι πολύ συνηθισμένος, αλλά εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, δυνατόν να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στην κορυφή του στομάχου.

Ποια είναι τα συμπτώματα της διαφραγματοκήλης;

Η διαφραγματοκήλη συνήθως δεν συνοδεύεται από συμπτώματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η διαφραγματοκήλη προκαλεί παλινδρόμηση του όξινου περιεχομένου του στομάχου προς τον οισοφάγο, δηλαδή γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση. Τα συμπτώματα της γαστρο-οισοφαγικής παλινδρόμησης δυνατόν να περιλαμβάνουν κάποιο ή κάποια από τα εξής:

• Κάψιμο στο στήθος (καούρα)
• Κάψιμο στο λαιμό ή όξινη γεύση στο λαιμό (ξινίλα)
• Πόνος στο στομάχι ή στο στήθος
• Δυσκολία στην κατάποση
• Βραχνή φωνή ή πονόλαιμο
• Ανεξήγητος βήχας
• Αρρυθμίες στην καρδιά
• Δύσπνοια

Ποιες άλλες παθήσεις μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα παρόμοια με την διαφραγματοκήλη;

Η διαφορική διάγνωση της διαφραγματοκήλης περιλαμβάνει άλλες παθήσεις που προκαλούν πόνο στο στομάχι ή πίσω από το στέρνο, δυσφαγία, καούρα ή αναγωγή, και ανθεκτική γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση. Οι παθήσεις αυτές περιλαμβάνουν:

• Οισοφαγίτιδα (δηλαδή φλεγμονή ή έγκαυμα στον κατώτερο οισοφάγο από παλινδρόμηση του όξινου περιεχομένου του στομάχου)
• Διαταραχές της κινητικότητας του οισοφάγου
• Λειτουργική δυσπεψία
• Στεφανιαία νόσος

Υπάρχουν ειδικές εξετάσεις για την διαφραγματοκήλη;

Ναι, η διαφραγματοκήλη δύναται να διαγνωσθεί μέσω ακτινολογικών (οισοφαγογράφημα με βάριο, βαριούχο γεύμα) και ενδοσκοπικών εξετάσεων. Ο γαστρεντερολόγος θα σας προτείνει να κάνετε γαστροσκόπηση, δηλαδή ενδοσκοπικό έλεγχο του οισοφάγου και του στομάχου με εύκαμπτο όργανο που διαθέτει κάμερα συνδεδεμένη με μια οθόνη. Η γαστροσκόπηση γίνεται είτε με βαθειά καταστολή (με παρουσία αναισθησιολόγου) είτε με απλή μέθη (χωρίς παρουσία αναισθησιολόγου).

Πώς αντιμετωπίζεται η διαφραγματοκήλη;

Η θεραπεία των συμπτωμάτων της διαφραγματοκήλης γίνεται με φάρμακα παρόμοια με την θεραπεία της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (δες σχετικό άρθρο στο peptiko.gr).Η φυσική άσκηση για την ενίσχυση του διαφράγματος πιθανόν να βοηθάει στη μείωση των συμπτωμάτων. Το ίδιο βοηθάει και η απώλεια βάρους σε περίπτωση παχυσαρκίας. Η διατροφή με μικρά συχνά γεύματα και αποφυγή λιπαρών τροφών, αφεψημάτων μέντας, σοκολάτας κ.ά. επίσης βελτιώνει τα συμπτώματα της παλινδρόμησης που προκαλεί η διαφραγματοκήλη. Δείτε παρακάτω το βίντεο για την διατροφή που ενδείκνυται σε ασθενείς με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και ποιες τροφές πρέπει να αποφεύγετε.

Σε περίπτωση που τα συμπτώματα δεν ελέγχονται με φάρμακα, πιθανόν να υπάρχει ένδειξη για χειρουργείο. Χειρουργείο απαιτείται και στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν σοβαρά συμπτώματα ή επιπλοκές εξαιτίας της διαφραγματοκήλης. Τέτοιες σοβαρές περιπτώσεις είναι:

• Συστροφή του στομάχου
• Αιμορραγία (γαστρορραγία)
• Απόφραξη
• Στραγγαλισμός του τμήματος του στομάχου που βρίσκεται μέσα στο θώρακα
• Διάτρηση
• Αναπνευστική δυσχέρεια που οφείλεται στη διαφραγματοκήλη

Ο χειρουργός θα επαναφέρει το στομάχι πίσω στην κοιλιά και θα αποκαταστήσει την τρύπα του διαφράγματος, ώστε να μην ξαναγλιστρήσει το στομάχι μέσα στον θώρακα. Η κλασική χειρουργική μέθοδος αποκατάστασης της διαφραγματοκήλης είναι η θολοπλαστική κατά Nissen, η οποία γίνεται και λαπαροσκοπικά.

References

1. Kountouras J, Zavos C, et al. Helicobacter pylori and gastro-oesophageal reflux disease. Lancet 2006 Sep 16-22;368(9540):986.
2. Kountouras J, Zavos C, et al. Efficacy of trimebutine therapy in patients with gastroesophageal reflux disease and irritable bowel syndrome. Hepatogastroenterology 2002 Jan-Feb;49(43):193-7.
3. Kountouras J, Zavos C, et al. H pylori infection and reflux oesophagitis. Gut 2004 Jun;53(6):912.
4. Kountouras J, Zavos C, et al. Induction of interleukin-8 expression by Helicobacter pylori infection in patients with endoscopy-negative gastroesophageal reflux disease. Am J Gastroenterol 2004 Dec;99(12):2500-1.
5. Kountouras J, Zavos C, et al. Eradication of Helicobacter pylori might halt the progress to oesophageal adenocarcinoma in patients with gastro-oesophageal reflux disease and Barrett’s oesophagus. Med Hypotheses 2007 May;68(5):1174-5.
6. Kountouras J, Zavos C, et al. The role of gastric Helicobacter pylori infection in laryngopharyngeal reflux disease. Otolaryngol Head Neck Surg 2007 Feb;136(2):334.
7. Kountouras J, Zavos C, et al. Helicobacter pylori infection might contribute to esophageal adenocarcinoma progress in subpopulations with gastroesophageal reflux disease and Barrett’s esophagus. Helicobacter 2012 Oct;17(5):402-3.
8. Kountouras J, Zavos C, et al. Is Helicobacter pylori the usual suspect behind gastroesophageal reflux disease and dacryostenosis?. Med Hypotheses 2013 Jul;81(1):147.