Τι είναι η ουρία αίματος;
Η ουρία είναι η χημική ένωση που συντίθεται στο ήπαρ ως μέρος του κύκλου της ουρίας, είτε από την διάσπαση των αμινοξέων μέσω της οξείδωσης, είτε από την αμμωνία. Η αμμωνία για να αποβληθεί εύκολα και γρήγορα από τον οργανισμό μας πρέπει να μετατραπεί σε κάποια άλλη ένωση, όπως η ουρία ή το ουρικό οξύ, τα οποία είναι πολύ λιγότερο τοξικά. Σε ασθενείς με ηπατική ανεπάρκεια (π.χ. κίρρωση ήπατος) συσσωρεύεται στο αίμα αμμωνία, η οποία οδηγεί σε ηπατική εγκεφαλοπάθεια.
Η ουρία διαχειρίζεται στους νεφρούς με έναν μηχανισμό που ρυθμίζεται από την αντιδιουρική ορμόνη. Ένα μέρος της αποβάλλεται με τα ούρα μεταφέροντας την περίσσεια αζώτου και ένα άλλο μέρος επαναρροφάται στο εγγύς εσπειραμένο σωληνάριο των νεφρώνων. Η ουρία μαζί με την κρεατινίνη χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της λειτουργίας των νεφρών. Εάν οι νεφροί δεν λειτουργούν σωστά ή ο οργανισμός χρησιμοποιεί μεγάλες ποσότητες πρωτεΐνης, τα επίπεδα της ουρίας στο αίμα αυξάνονται. Αντίθετα, αν υπάρχει σοβαρή ηπατική νόσος έχουμε μείωση των επιπέδων της ουρίας στο αίμα.
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές της ουρίας στο αίμα;
Οι φυσιολογικές τιμές της ουρίας διαφέρουν ελαφρώς από εργαστήριο σε εργαστήριο και οι μετρώμενες τιμές θα πρέπει να συγκρίνονται με τις τιμές αναφοράς του εργαστηρίου. Οι ενδεικτικές τιμές αναφοράς (φυσιολογικές τιμές) είναι 10-50 mg/dL.
Πότε διαταράσσεται η ουρία;
Η ουρία διαταράσσεται (συνήθως αυξάνεται) όταν υπάρχουν κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα ή παθήσεις:
- Αδυναμία, καταβολή, κόπωση, έλλειψη συγκέντρωσης, ευερεθιστότητα, υπνηλία
- Πρησμένα πόδια (κυρίως γύρω από τους αστραγάλους), οίδημα γύρω από τα μάτια
- Σκουρόχρωμα καφέ ούρα
- Ολιγουρία, ανουρία, απόφραξη ουροποιητικού
- Κωλικός νεφρού
- Υπέρταση
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Καρδιακή ανεπάρκεια
- Έμφραγμα μυοκαρδίου
- Σοβαρό έγκαυμα
- Αφυδάτωση (π.χ. έμετοι, διάρροια, έντονη εφίδρωση, θερμοπληξία)
- Κίρρωση ήπατος ή ηπατική εγκεφαλοπάθεια
- Αιμορραγία πεπτικού (η αύξηση της ουρίας σημαίνει ενεργό αιμορραγία)
- Γνωστή νεφρική ανεπάρκεια ή άλλη πάθηση νεφρών για παρακολούθηση
- Από νεφροτοξικά ή διουρητικά φάρμακα
Η ουρία μπορεί να είναι χαμηλή σε περιπτώσεις όπως:
- Κύηση (μειώνεται φυσιολογικά χωρίς να σημαίνει κάτι παθολογικό)
- Μειωμένη θρέψη (ψυχογενής ανορεξία, υποσιτισμός)
- Σοβαρή νόσος του συκωτιού
Χρειάζεται να είμαι νηστικός για να μετρήσω την ουρία;
Δεν απαιτείται κάποια προετοιμασία για να μετρήσετε την ουρία. Αρκεί να δώσετε μια μικρή ποσότητα αίματος.
Βρέθηκε αυξημένη ουρία στο ετήσιο προληπτικό τσεκ απ, τι να κάνω;
Εάν έχετε αυξημένη ουρία στο ετήσιο προληπτικό τσεκ απ, βεβαιωθείτε ότι δεν είστε αφυδατωμένος, ειδικά αν κάνατε την εξέταση το καλοκαίρι με τις υψηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος. Μπορείτε να επαναλάβετε την εξέταση τις επόμενες ημέρες αφού πιείτε 1,5-2 λίτρα νερού την ημέρα και αφού περιορίσετε (μειώσετε) τις πρωτεΐνες και το αλάτι από την διατροφή σας. Η βιταμίνη C βοηθάει στην μείωση των επιπέδων της ουρίας από το αίμα.
Εάν η ουρία επιμένει να είναι αυξημένη και στην επαναληπτική εξέταση, κλείστε ένα ραντεβού με τον ιατρό σας που θα διερευνήσει τα αίτια αύξησης των επιπέδων της ουρίας στο αίμα σας.