Τι είναι και πώς προκαλείται το hangover;
Καταναλώσατε πολύ αλκοόλ την προηγούμενη ημέρα και νιώθετε πόνο στο στομάχι, ναυτία και πονοκέφαλο το επόμενο πρωί; Πρόκειται για το λεγόμενο hangover, που ξεκινάει όταν τα επίπεδα αλκοόλ στο αίμα αρχίζουν να πέφτουν και γίνεται ανυπόφορο όταν τα επίπεδα αλκοόλ στο αίμα μηδενιστούν εντελώς.
Για να κατανοήσουμε τι προκαλεί το hangover, θα πρέπει να εξηγήσουμε πώς αντιδρά ο οργανισμός ενός ανθρώπου στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Το αλκοόλ είναι διουρητικό και αφυδατώνει τον οργανισμό μας. Συνεπώς πίνοντας άφθονο νερό το επόμενο πρωί μετά από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, βοηθά να αναπληρώσουμε τα υγρά που χάσαμε με την κατανάλωση αλκοόλ.
Επιπλέον, τα αλκοολούχα ποτά περιέχουν διάφορες ουσίες που προστίθενται κατά τη διάρκεια της απόσταξης. Οι ουσίες αυτές προκαλούν τον πόνο στο στομάχι και τη ναυτία που συνοδεύουν το hangover. Συνεπώς, πίνοντας πολύ νερό βοηθούμε όχι μόνο να αναπληρώσουμε τα υγρά που χάσαμε, αλλά και να «ξεπλύνουμε» τις πρόσθετες αυτές ουσίες που προκαλούν τα συμπτώματα που συνοδεύουν ένα hangover.
Ποιοι αστικοί μύθοι υπάρχουν γύρω από το hangover;
Αστικός μύθος #1: Η κατανάλωση αλκοόλ το επόμενο πρωί μειώνει τα συμπτώματα του hangover
Η αλήθεια: Πιθανόν αρχικώς ναι, όμως σίγουρα θα παρατείνει το hangover για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αφού καθυστερεί να επανέλθει ο οργανισμός στη φυσιολογική του κατάσταση χωρίς παρουσία αλκοόλ στο αίμα. Συνιστάται, αντίθετα, να πίνετε άφθονο νερό με λίγους ηλεκτρολύτες (πχ διαλυμένο σε νερό ποτό αθλητών).
Αστικός μύθος #2: Η λήψη Depon, Panadol ή Apotel πριν τον ύπνο βοηθάει στη μείωση των συμπτωμάτων του hangover το επόμενο πρωί
Η αλήθεια: Η ουσία που περιέχεται στο Depon, Panadol, Apotel λέγεται παρακεταμόλη, η οποία μεταβολίζεται στο συκώτι. Το αλκοόλ που ήπιατε επίσης μεταβολίζεται (διασπάται) στο συκώτι. Συνδυάζοντας την παρακεταμόλη με την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ προκαλεί καταστροφή των ηπατοκυττάρων και πιθανόν μόνιμες βλάβες στο συκώτι σας. Μην παίρνετε φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή. Ένα μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες εφόσον δεν έχετε πρόβλημα με το στομάχι είναι περισσότερο ασφαλές για το συκώτι σας από την παρακεταμόλη. Αν όμως έχετε πρόβλημα με το στομάχι, τότε κινδυνεύετε από γαστρορραγία.
Αστικός μύθος #3: Τα ποτά με λιγότερες θερμίδες είναι πιο υγιεινά
Η αλήθεια: Όσο λιγότερες θερμίδες έχει ένα ποτό τόσο πιο γρήγορα φεύγει από το στομάχι και απορροφάται από το λεπτό σας έντερο, δηλαδή τόσο πιο γρήγορα μπαίνει στην αιματική κυκλοφορία. Όσο γρηγορότερα περάσει το αλκοόλ στο αίμα τόσο γρηγορότερα θα φτάσει στο συκώτι, και συνεπώς θα προκαλέσει μεγαλύτερη βλάβη στα κύτταρα του συκωτιού. Επιπλέον, το συκώτι αδυνατεί να μεταβολίσει τόσο γρήγορα μεγάλη ποσότητα αλκοόλ, οπότε θα νιώθετε εντονότερα τα συμπτώματα του hangover. Όταν πίνετε αλκοόλ, να καταναλώνετε πάντα και τροφή ώστε να καθυστερεί να περάσει το αλκοόλ από το στομάχι σας στο λεπτό έντερο και επομένως δεν θα απορροφάται τόσο γρήγορα. Επιπλέον, αν καταναλώσετε κάποιο γλυκό, θα βοηθήσετε να μεταβολισθεί το αλκοόλ γρηγορότερα.
Αστικός μύθος #4: Αν φάω κάτι πριν κοιμηθώ θα μειωθεί το πρωινό hangover
Η αλήθεια: Θα πρέπει να έχετε φάει κάτι ΠΡΙΝ πιείτε αλκοόλ ώστε να μειώσετε την γρήγορη απορρόφησή του από το λεπτό έντερο και την απότομη είσοδό του στο αίμα και μεταφορά του στο συκώτι. Αν έχετε ήδη καταναλώσει μεγάλη ποσότητα αλκοόλ, το να φάτε ΜΕΤΑ, δεν θα σας βοηθήσει σε τίποτα.
Αστικός μύθος #5: Η σπιτική «χύμα» ρακή και κρασί είναι πιο υγιεινά ποτά
Η αλήθεια: Αυτός ήταν ένας μύθος που κυκλοφορούσε ευρέως στην Κρήτη όσο έκανα εκεί την ειδικότητά μου στη Γαστρεντερολογική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου. Δεν έχει καμία σχέση το τι ποτό καταναλώνουμε, και αν είναι σπιτικό ή εμφιαλωμένο. Πιθανόν αν γνωρίζουμε ότι αυτός που το έφτιαξε δεν έχει προσθέσει άλλες ουσίες ίσως να μην προκαλεί έντονα συμπτώματα hangover, όμως σε κάθε περίπτωση αυτό που έχει σημασία είναι η ποσότητα του αλκοόλ που καταναλώνουμε και ο τρόπος που την καταναλώνουμε (νηστικοί ή με γεμάτο στομάχι). Ορισμένοι άνθρωποι παρουσιάζουν εντονότερα συμπτώματα πονοκεφάλου από την κατανάλωση κρασιού λόγων των ταννινών που περιέχει το κρασί.
Αστικός μύθος #6: Αν πιω αλκοόλ με καλαμάκι θα έχω λιγότερα συμπτώματα hangover
Η αλήθεια: Το καλαμάκι δεν παίζει κανέναν απολύτως ρόλο. Όμως, αν πίνετε το ποτό σας σε φαρδιά και κοντά ποτήρια έχει βρεθεί ότι καταναλώνετε περισσότερο αλκοόλ από ότι αν πίνετε το ποτό σας σε στενά και ψηλά ποτήρια. Εκεί παίζει ρόλο η οφθαλμαπάτη που επηρεάζει την κατανάλωση αλκοόλ δρώντας ψυχολογικά.
Αστικός μύθος #7: Είμαι γυναίκα και έχω το ίδιο ύψος και βάρος με τον κολλητό μου, άρα μπορώ να πιω το ίδιο με αυτόν
Η αλήθεια: Αν είστε γυναίκα, μεταβολίζετε διαφορετικά το αλκοόλ από τους άνδρες επειδή έχετε μικρότερη ποσότητα του ενζύμου αλκοολική δεϋδρογονάση που διασπά το αλκοόλ. Επιπλέον οι άνδρες έχουν μεγαλύτερη ποσότητα νερού στο σώμα τους από ότι οι γυναίκες. Δηλαδή το αλκοόλ που καταναλώνουν οι άνδρες διαλύεται σε περισσότερο νερό στο σώμα τους. Συνεπώς, αν είστε γυναίκα, επιτρέπεται να πιείτε πολύ μικρότερη ποσότητα αλκοόλ, διαφορετικά κινδυνεύετε να προκαλέσετε μεγαλύτερη βλάβη στο συκώτι σας.
Αστικός μύθος #8: Τα κερασμένα ποτά δεν έχουν θερμίδες
Η αλήθεια: Όλα τα ποτά έχουν θερμίδες και πολλές μάλιστα. Το ότι δεν πληρώσατε εσείς για το ποτό σας δεν σημαίνει ότι πρέπει να χαρείτε και να του «δώσετε να καταλάβει»! Καταναλώστε αλκοόλ με μέτρο!
Αστικός μύθος #9: Αν ανακατέψω τα ποτά θα έχω μεγαλύτερο πρόβλημα hangover
Η αλήθεια: Τα αλκοολούχα ποτά ΔΕΝ αλληλοεπιδρούνε ούτε αντιδρούν το ένα με το άλλο. Να γνωρίζετε όμως ότι όσο περισσότερο αλκοόλ καταναλώνετε, τόσο μειώνεται η αντίστασή σας να καταναλώσετε κι άλλο αλκοόλ. Πίνοντας έρχεται η όρεξη για περισσότερα ποτά και είναι σίγουρο ότι θα καταλήξετε έχοντας συμπτώματα hangover το επόμενο πρωί.
Αστικός μύθος #10: Τα οφέλη στις οικονομίες των χωρών από την κατανάλωση αλκοόλ είναι περισσότερα από τη ζημιά που προκαλεί στους ανθρώπους
Η αλήθεια: Οι ζημιές και επιπτώσεις στις οικονομίες των χωρών από την κατανάλωση αλκοόλ είναι 3,5 φορές μεγαλύτερες σε σχέση με τα κέρδη από την παραγωγή, διακίνηση, πώληση και διαφήμιση. Το αλκοόλ καταστρέφει όργανα όπως το ήπαρ, προκαλώντας κίρρωση του ήπατος. Επίσης, συμβάλλει στην παχυσαρκία, τη βία, ευθύνεται για πολλά είδη καρκίνου (στοματοφάρυγγα, λάρυγγα, οισοφάγου, παχέος εντέρου, ήπατος, μαστού και χολαγγειοκαρκίνωμα), καθώς και για πρόκληση ατυχημάτων. Επίσης, το αλκοόλ συμβάλλει στη μείωση της παραγωγικότητας των εργαζομένων.