Τι είναι τα εκκολπώματα;
Τα εκκολπώματα είναι σακοειδείς προπτώσεις του βλεννογόνου και του υποβλεννογόνιου χιτώνα διαμέσου της μυϊκής στιβάδας του τοιχώματος του παχέος εντέρου. Μοιάζουν σαν σακουλάκια ή τρύπες από τυρί και σχηματίζονται κατά το σφίξιμο στη διάρκεια της κένωσης, ιδίως όταν υπάρχει δυσκοιλιότητα. Τα εκκολπώματα συνήθως εντοπίζονται στο αριστερό παχύ έντερο (σιγμοειδές). Τα εκκολπώματα απαντώνται συνήθως στις μεγαλύτερες ηλικίες. Το 10% των ανθρώπων πάνω από τα 40 έτη και το 50% των ανθρώπων πάνω από τα 60 έτη έχουν εκκολπώματα στο παχύ έντερο.
Τι είναι η εκκολπωματίτιδα;
Εκκολπωματίτιδα είναι η μόλυνση και φλεγμονή των εκκολπωμάτων (δηλαδή ένα είδος κολίτιδας) που προκαλεί πόνο στην κοιλιά, πυρετό και διαταραχές των κενώσεων του εντέρου. Ο κίνδυνος ανάπτυξης εκκολπωματίτιδας σε ασθενείς με εκκολπώματα φαίνεται ότι είναι αρκετά μικρότερος από το 10% που αναφερόταν παλιότερα, και υπολογίζεται γύρω στο 1% σε διάστημα 11 ετών.
Ποια είναι τα συμπτώματα της εκκολπωματίτιδας;
Το πιο κοινό σύμπτωμα της εκκολπωματίτιδας είναι ΠΟΝΟΣ στο αριστερό κάτω μέρος της κοιλιάς. Άλλα συμπτώματα δυνατόν να περιλαμβάνουν:
- Πυρετό
- Δυσκοιλιότητα
- Διάρροια
- Ναυτία και έμετο
Υπάρχουν ειδικές εξετάσεις για την διάγνωση της εκκολπωματίτιδας;
Ναι, υπάρχουν ειδικές εξετάσεις για την διάγνωση της εκκολπωματίτιδας, αλλά δεν είναι πάντοτε απαραίτητο να γίνουν, αρκεί να είναι γνωστή η ύπαρξη εκκολπωμάτων στο παχύ έντερο. Η διάγνωση των εκκολπωμάτων γίνεται με την κολονοσκόπηση, αλλά όταν υπάρχει φλεγμονή (εκκολπωματίτιδα) η κολονοσκόπηση αντενδείκνυται λόγω της ευαισθησίας του τοιχώματος του παχέος εντέρου και του αυξημένου κινδύνου διάτρησης (τρύπας στο τοίχωμα του εντέρου).
Εάν υπάρχει υπόνοια φλεγμονής (εκκολπωματίτιδας) τότε ενδεχομένως να χρειαστεί να υποβληθείτε σε:
- Αξονική τομογραφία κοιλίας
- Βαριούχο υποκλυσμό. Η εξέταση αυτή είναι ακτινολογική και περιλαμβάνει κλύσμα στον πρωκτό με ειδικό υγρό που περιέχει σκιαγραφικό και στην συνέχεια λήψη ακτινογραφιών.
Πώς αντιμετωπίζεται η εκκολπωματίτιδα;
Η θεραπεία της εκκολπωματίτιδας εξαρτάται από την βαρύτητα των συμπτωμάτων σας. Εάν έχετε ήπια συμπτώματα, ο γαστρεντερολόγος πιθανόν να σας χορηγήσει αντιβιοτικά και ειδική υδαρή διαυγή δίαιτα για μικρό χρονικό διάστημα.
Εάν έχετε σοβαρά συμπτώματα, όπως πυρετό, ίσως χρειασθεί να νοσηλευθείτε στο νοσοκομείο. Στην περίπτωση που νοσηλευθείτε, θα σας χορηγηθούν ενδοφλεβίως υγρά και αντιβιοτικά. Ίσως χρειασθεί να σταματήσετε την λήψη τροφής από το στόμα για λίγες ημέρες μέχρι να αισθανθείτε καλύτερα. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις απαιτείται χειρουργική αφαίρεση του τμήματος του παχέος εντέρου που έχει προσβληθεί.
Εάν δεν έχει προηγηθεί κολονοσκόπηση και η διάγνωση της εκκολπωματίτιδας έχει γίνει ακτινολογικά ή με κλινική υπόνοια, ο γαστρεντερολόγος σας θα σας συστήσει να κάνετε μετά από κάποιο διάστημα συνήθως μηνών (όχι άμεσα στην φάση της φλεγμονής) μια κολονοσκόπηση ώστε να διαπιστώσει το μέγεθος, τον αριθμό και την θέση των εκκολπωμάτων στο παχύ έντερο. Επίσης η κολονοσκόπηση (σε δεύτερο χρόνο) είναι απαραίτητη για αποκλεισμό καρκίνου παχέος εντέρου.
Τι θα πρέπει να τρώω αν έχω εκκολπώματα;
Αν έχετε εκκολπώματα, θα πρέπει να ακολουθήσετε μια δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες (δείτε το σχετικό άρθρο στο peptiko.gr). Καλές πηγές φυτικών ινών είναι τα φρούτα, η βρώμη, τα φασόλια, ο αρακάς και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Πολλά από τα δημητριακά για πρωινό είναι επίσης πλούσια σε φυτικές ίνες, κυρίως τα All Bran και Bran flakes.
Παλαιότερα υπήρχε η θεωρία ότι η κατανάλωση σπόρων, ξηρών καρπών, καλαμποκιού, ή άλλων παρόμοιων τροφών αύξανε τον κίνδυνο ανάπτυξης φλεγμονής (εκκολπωματίτιδας), διάτρησης και αιμορραγίας των εκκολπωμάτων. Ο μηχανισμός που διατυπώθηκε ήταν ότι οι τροφές αυτές εγκλωβίζονταν μέσα στα εκκολπώματα και τα ερέθιζαν προκαλώντας φλεγμονή (εκκολπωματίτιδα). Σήμερα, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η κατανάλωση αυτών των τροφών αντενδείκνυται όταν υπάρχουν εκκολπώματα. Θα ήταν όμως συνετό να αποφεύγονται όταν υπάρχει ένδειξη ενεργούς εκκολπωματίτιδας ή όταν έχει προηγηθεί εκκολπωματίτιδα (φλεγμονή των εκκολπωμάτων).Συνιστάται να πίνετε αρκετά υγρά (τουλάχιστον 2 λίτρα ημερησίως) ώστε να αποφύγετε τη δυσκοιλιότητα που θα σας επιδεινώσει το πρόβλημα. Επίσης, η φυσική άσκηση θα βελτιώσει την κινητικότητα του παχέος εντέρου.