Zielona kupa: Z czego wynika i czy jest niebezpieczna?
Pojawienie się zielonego zabarwienia stolca może wywołać niepokój, zwłaszcza jeśli nastąpiła wyraźna zmiana jego koloru w stosunku do normy. Jednak nie zawsze jest to oznaka poważnej choroby. Zrozumienie możliwych przyczyn tego zjawiska może pomóc w podjęciu decyzji, czy konieczna jest konsultacja ze specjalistą.
Możliwe przyczyny zielonego stolca
Kolor ludzkiego stolca pochodzi głównie z żółci, która jest produkowana przez wątrobę i wydzielana do jelita cienkiego. Jeżeli proces trawienia lub ruchy jelit zostaną zakłócone, może dojść do zmiany koloru stolca. Poniżej przedstawiono najczęstsze przyczyny:
1. Spożycie pokarmów o zielonym kolorze
Warzywa liściaste o ciemnozielonym kolorze (szpinak, brokuły, jarmuż).
Produkty spożywcze z dodatkiem zielonych barwników (np. słodycze, napoje).
2. Przyspieszona perystaltyka jelit (biegunka)
Gdy stolec przemieszcza się zbyt szybko przez jelita – jak w przypadku biegunki – organizm może nie zdążyć całkowicie rozłożyć żółci. W efekcie żółć, która naturalnie ma zielony kolor, nadaje tę barwę stolcowi.
3. Przyjmowanie leków lub suplementów
Niektóre antybiotyki zmieniają mikroflorę jelitową, co może wpłynąć na kolor stolca.
Suplementy żelaza również mogą powodować zielonkawe zabarwienie kału.
4. Zakażenia jelitowe
Zakażenia bakteryjne, np. Salmonella czy Clostridium difficile, mogą powodować biegunkę z towarzyszącym zielonym stolcem. W takich przypadkach konieczna jest dokładna diagnostyka prowadzona przez lekarza gastroenterologa.
Kiedy zielony stolec wymaga konsultacji lekarskiej?
Należy niezwłocznie zgłosić się do specjalisty, jeśli zielonemu stolcowi towarzyszą dodatkowe objawy, takie jak:
silny ból brzucha,
gorączka,
obecność krwi w stolcu,
niewyjaśniona utrata masy ciała,
biegunka trwająca dłużej niż 2–3 dni.
W przypadku utrzymującego się zielonego stolca bez oczywistej przyczyny lub innych objawów ze strony układu pokarmowego, wskazana jest konsultacja i wykonanie odpowiednich badań diagnostycznych.
Zielony stolec u dzieci i niemowląt
U noworodków i niemowląt zielony stolec często jest zjawiskiem fizjologicznym, wynikającym z niedojrzałości układu trawiennego. Jeśli jednak dziecko wykazuje niepokojące objawy, takie jak nadmierny płacz, osłabiony apetyt lub odmowa ssania piersi, wskazana jest konsultacja lekarska.
Badania diagnostyczne w przypadku zielonego stolca
1. Badanie kału (analiza stolca)
Pomaga wykryć:
obecność bakterii, pasożytów lub wirusów,
stan zapalny jelit,
tłuszcz w kale (wskazujący na zaburzenia wchłaniania),
obecność krwi utajonej.
2. Posiew kału (Stool culture)
Umożliwia identyfikację bakterii takich jak:
Salmonella
Shigella
Campylobacter
Clostridioides difficile
szczególnie u pacjentów z przewlekłą biegunką lub po antybiotykoterapii.
3. Badanie na obecność pasożytów (O&P – Ova and Parasites)
Pozwala wykryć jaja pasożytów i dorosłe formy, które mogą być odpowiedzialne za zmiany w kolorze stolca.
4. Badania krwi
Morfologia krwi (CBC),
Próby wątrobowe,
Markery stanu zapalnego (CRP, OB),
pomagają w ocenie stanu zapalnego, zakażenia lub chorób wątroby.
5. USG jamy brzusznej
Pozwala ocenić narządy takie jak pęcherzyk żółciowy, wątroba czy jelita w przypadku podejrzenia zmian strukturalnych.
6. Kolonoskopia lub sigmoidoskopia
W przypadku braku poprawy lub podejrzenia chorób zapalnych jelit lub nowotworów, badanie endoskopowe umożliwia bezpośredni wgląd do światła jelita i pobranie wycinków do badania histopatologicznego.
Kiedy wykonać badania?
Wskazania do przeprowadzenia badań diagnostycznych obejmują:
częste lub długotrwałe występowanie zielonego stolca,
biegunki trwające dłużej niż 3 dni,
obecność krwi lub wyjątkowo nieprzyjemnego zapachu stolca,
towarzyszące objawy ogólne jak gorączka, dreszcze, osłabienie, silny ból brzucha,
niedawne podróże do krajów o podwyższonym ryzyku chorób przewodu pokarmowego.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości lub podejrzenia poważniejszych schorzeń przewodu pokarmowego, zaleca się kontakt z dr. Christosem Zavosem, specjalistą gastroenterologii i hepatologii z siedzibą w Salonikach, Grecja. Można wysłać wiadomość za pomocą formularza kontaktowego dostępnego na stronie internetowej www.peptiko.gr, zadzwonić pod numery: (+30)-6976596988 lub (+30)-2311283833, albo napisać wiadomość e-mail na adres: czavos@ymail.com. Konsultacje mogą być prowadzone również w formie wizyty online lub stacjonarnej w prywatnym gabinecie lekarskim przy ulicy Fanariou 8, w Kalamarii (Saloniki).
