Wie zou geen probiotica moeten nemen?
Probiotica hebben de afgelopen jaren aanzienlijke populariteit verworven en worden geprezen om hun potentiële voordelen voor het bevorderen van de darmgezondheid, het versterken van het immuunsysteem en zelfs het verbeteren van het mentale welzijn. Deze levende micro-organismen, vaak “goede bacteriën” genoemd, zijn te vinden in gefermenteerde voedingsmiddelen zoals yoghurt, kefir, zuurkool en voedingssupplementen. Hoewel probiotica over het algemeen als veilig worden beschouwd voor de meeste mensen, zijn ze niet geschikt voor iedereen. Bepaalde individuen moeten voorzichtig zijn of probiotica helemaal vermijden vanwege mogelijke gezondheidsrisico’s. Dit artikel onderzoekt wie geen probiotica zou moeten nemen en waarom.
- Patiënten met een verzwakt immuunsysteem
Mensen met een verzwakt immuunsysteem lopen een hoger risico op bijwerkingen van probiotica. Deze groep omvat:
- Kankerpatiënten die chemotherapie of bestraling ondergaan: deze behandelingen kunnen het immuunsysteem onderdrukken, waardoor het lichaam vatbaarder wordt voor infecties.
- Orgaantransplantatiepatiënten: patiënten die een orgaantransplantatie hebben ondergaan, nemen vaak immunosuppressiva om afstoting te voorkomen, wat het risico op probiotica-gerelateerde infecties kan verhogen.
- HIV/AIDS-patiënten: HIV verzwakt het immuunsysteem, waardoor het lichaam moeilijker infecties kan bestrijden, waaronder die welke kunnen ontstaan door het gebruik van probiotica.
- Patiënten met auto-immuunziekten: aandoeningen zoals lupus, reumatoïde artritis of multiple sclerose kunnen een disfunctie van het immuunsysteem met zich meebrengen, en probiotica kunnen mogelijk symptomen verergeren of infecties veroorzaken.
In deze gevallen kan de introductie van levende bacteriën in het lichaam leiden tot infecties of systemische problemen, omdat het immuunsysteem mogelijk niet in staat is om probiotica effectief te reguleren.
- Ernstig zieke of ziekenhuispatiënten
Ziekenhuispatiënten, vooral die op intensive care-afdelingen, bevinden zich vaak in een kwetsbare gezondheidstoestand. Voor deze individuen kunnen probiotica risico’s met zich meebrengen, zoals:
- Bacteriële translocatie: probiotica kunnen mogelijk de darmbarrière passeren en in de bloedbaan terechtkomen, wat kan leiden tot sepsis of andere ernstige infecties.
- Interferentie met medische behandelingen: probiotica kunnen interageren met medicijnen of behandelingen, wat het herstel kan bemoeilijken.
Studies hebben gemengde resultaten laten zien wat betreft de veiligheid van probiotica bij ernstig zieke patiënten, en in sommige gevallen zijn er nadelige uitkomsten gerapporteerd. Daarom wordt over het algemeen aanbevolen dat deze individuen probiotica vermijden.
- Mensen met een overgroei van bacteriën in de dunne darm (SIBO)
SIBO is een aandoening die wordt gekenmerkt door een overmatige groei van bacteriën in de dunne darm. Symptomen zijn onder meer een opgeblazen gevoel, gasvorming, diarree en buikpijn. Voor mensen met SIBO kan het nemen van probiotica de symptomen verergeren door extra bacteriën in een reeds overbevolkte omgeving te introduceren. - Mensen met allergieën of gevoeligheden voor probiotica-ingrediënten
Probiotische supplementen bevatten vaak aanvullende ingrediënten, zoals zuivel, soja of gluten, die allergische reacties kunnen veroorzaken bij gevoelige personen. Bovendien kunnen sommige mensen bijwerkingen ervaren zoals een opgeblazen gevoel, gasvorming of diarree bij het nemen van probiotica, zelfs als ze geen specifieke allergie hebben. Het is essentieel om etiketten zorgvuldig te lezen als u bekende allergieën of gevoeligheden heeft. - Zuigelingen en jonge kinderen
Hoewel probiotica soms worden aanbevolen voor kinderen om problemen zoals koliek of diarree aan te pakken, mogen ze alleen worden gegeven onder begeleiding van een kinderarts. Zuigelingen, vooral premature baby’s of baby’s met onderliggende gezondheidsproblemen, kunnen risico lopen op infecties door het gebruik van probiotica. Het zich ontwikkelende immuunsysteem van jonge kinderen kan probiotica mogelijk niet zo effectief verwerken als volwassenen, dus voorzichtigheid is geboden. - Patiënten met centrale veneuze katheters of andere medische apparaten
Mensen met centrale veneuze katheters of andere geïmplanteerde medische apparaten hebben een verhoogd risico op infecties. Probiotica kunnen mogelijk bacteriën in de bloedbaan introduceren, wat kan leiden tot ernstige complicaties zoals sepsis. Als u dergelijke apparaten heeft, raadpleeg dan uw arts voordat u probiotica neemt. - Patiënten die bepaalde medicijnen gebruiken
Probiotica kunnen interageren met bepaalde medicijnen, waardoor de effectiviteit ervan wordt verminderd of ongewenste bijwerkingen worden veroorzaakt. Bijvoorbeeld:
- Immunosuppressiva: zoals eerder vermeld, kunnen deze medicijnen het risico op infecties door probiotica verhogen.
- Antibiotica: hoewel probiotica vaak worden ingenomen om de effecten van antibiotica op de darmflora tegen te gaan, moeten ze minstens twee uur uit elkaar worden ingenomen om interacties te voorkomen.
- Antischimmelmiddelen: probiotica kunnen de effectiviteit van antischimmelbehandelingen verminderen.
- Patiënten met pancreatitis
Sommige studies suggereren dat probiotica het risico op complicaties kunnen verhogen bij mensen met ernstige pancreatitis, een aandoening die wordt gekenmerkt door ontsteking van de alvleesklier. In zeldzame gevallen is het gebruik van probiotica in verband gebracht met darmischemie (verminderde bloedtoevoer naar de darmen) bij patiënten met pancreatitis. Daarom moeten patiënten met pancreatitis probiotica vermijden, tenzij hun arts dit specifiek aanbeveelt. - Mensen met histamine-intolerantie
Bepaalde probiotische stammen, zoals Lactobacillus casei en Lactobacillus reuteri, kunnen histamine in de darmen produceren. Voor mensen met histamine-intolerantie kan dit leiden tot symptomen zoals hoofdpijn, opvliegers, verstopte neus of spijsverteringsproblemen. Als u histamine-intolerantie heeft, kies dan voor probiotische stammen met een laag histaminegehalte of vermijd probiotica helemaal. - Patiënten die een operatie ondergaan
Als u een aanstaande operatie heeft, is het raadzaam om minstens twee weken van tevoren te stoppen met het nemen van probiotica. Probiotica kunnen het risico op infecties tijdens of na de operatie verhogen, omdat de immuunrespons van het lichaam mogelijk is aangetast.
Conclusie
Hoewel probiotica veel potentiële gezondheidsvoordelen bieden, zijn ze geen one-size-fits-all oplossing. Bepaalde individuen, waaronder mensen met een verzwakt immuunsysteem, ernstige ziekten of specifieke medische aandoeningen, moeten probiotica vermijden of alleen onder medisch toezicht gebruiken. Raadpleeg altijd uw arts voordat u een nieuw supplement start, vooral als u tot een van de bovengenoemde hoogrisicogroepen behoort. Door een voorzichtige en geïnformeerde aanpak te hanteren, kunt u ervoor zorgen dat uw gezondheid en welzijn prioriteit krijgen.
